Od momentu legalizacji medycznej marihuany coraz więcej pacjentów decyduje się na skorzystanie z jej właściwości. Jednak chorzy powinni zdawać sobie sprawę, że stosując konopie indyjskie przewlekle należy liczyć się z tym, że oprócz poprawy stanu zdrowia, jak każdy lek, również marihuana może powodować skutki uboczne. Na szczęście nie są one tak poważne, jak działania niepożądane pojawiające się po zastosowaniu tradycyjnej farmakoterapii.
Poniżej przedstawiamy przegląd badań dotyczących marihuany i zdrowia jamy ustnej.
Wpływ kannabinoidów na jamę ustną
Stosowanie medycznej marihuany wpływa na stan zdrowia jamy ustnej. W jaki sposób? Niektóre badania wykazały, że palenie konopi, podobnie jak palenie tytoniu, może narazić pacjentów na zwiększone ryzyko:
- suchości jamy ustnej,
- próchnicy zębów,
- chorób tkanek miękkich,
- chorób przyzębia,
- raka jamy ustnej.
Może być to spowodowane zmianami w fizjologii środowiska jamy ustnej i dodatkowymi czynnikami osobniczymi (geny) oraz środowiskowymi.
Z drugiej strony, marihuana korzystnie wpływa na stan jamy ustnej, zmniejszając stan zapalny i zapobiegając powstawaniu ubytków. Ponadto pomaga wielu pacjentom w zmniejszaniu bólu podczas znieczulenia stomatologicznego oraz postępowania operacyjnego w obszarze jamy ustnej.
Suchość w jamie ustnej
Jednym z najczęściej obserwowanych skutków ubocznych po zastosowaniu marihuany jest suchość w jamie ustnej. Konopie lecznicze zmniejszają przepływ śliny, co spowodowane jest działaniem THC. THC za pośrednictwem receptorów układu endokannabinoidowego wpływa na przekaźnictwo cholinergiczne gruczołów ślinowych, co prowadzi do zmniejszonej produkcji śliny przez ślinianki. To sprawia, że przewlekłe stosowanie leczniczej marihuany zwiększa tym samym ryzyko kserostomii – choroby związanej z suchością jamy ustnej.
Próchnica
W jednym z badań wykazano, że stosowanie medycznej marihuany wiąże się ze zwiększoną częstością występowania próchnicy. Jednak nie wzięto pod uwagę dodatkowych czynników przed rozpoczęciem badania, takich jak niedostateczna higiena jamy ustnej czy wyższa liczba płytki nazębnej.
Choroby przyzębia
Niektóre z badań sugerują, że przewlekłe stosowanie konopi leczniczych zwiększa ryzyko chorób przyzębia, w tym leukoplakii, przerostu dziąseł, zaniku kości wyrostka zębodołowego i zapalenia dziąseł. Jednak część badanych paliła również papierosy, które są ściśle związane z tego typu chorobami, co sprawia, że wyników badań nie można uznać za wiarygodne.
W innych badaniach wykazano, że kannabinoidy chronią przed chorobami przyzębia, ponieważ substancje takie jak THC i CBD, zmniejszają działanie prozapalne cytokin i zapobiegają powstawaniu ubytków w obszarze furkacji (przestrzeni międzykorzeniowej w obrębie zębów wielokorzeniowych).
Nie należy również zapominać o roli układu endokannabinoidowego w gojeniu przyzębia. Aktywacja receptorów CB1 i CB2 przez kannabinoidy pobudza proliferację fibroblastów, co przyspiesza regenerację tkanek jamy ustnej.
Rak jamy ustnej
Nie ma dokładnych badań jednoznacznie stwierdzających, że stosowanie medycznej marihuany powoduje raka jamy ustnej. Niektórzy naukowcy sugerują, że konopie indyjskie zwiększają ryzyko dysplazji nabłonka błony śluzowej policzka. Dodatkowo dym wdychany podczas palenia marihuany zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na raka jamy ustnej, ponieważ zawiera podobne substancje rakotwórcze, jak dym tytoniowy. Jednak nie wzięto pod uwagę innych czynników oraz innych metod podawania medycznej marihuany.
Z kolei inne badania wskazują konopie medyczne jako potencjalny środek w leczeniu kilku typów nowotworów, m.in. nowotworu jamy ustnej. Kannabinoidy posiadają zdolność zmniejszania rozwoju komórek rakowych i wzrostu guza.
Inne choroby jamy ustnej
Palenie konopi może powodować zmiany w tkance miękkiej jamy ustnej, ponieważ zaobserwowano, że u palaczy marihuany częściej występuje zapalenie jamy ustnej, które spowodowane jest wysoką temperaturą dymu. Dodatkowo wykazano, że ze względu na złą higienę jamy ustnej oraz niedobory żywieniowe, osoby przewlekle stosujące konopie indyjskie są bardziej podatne na infekcje Candida albicans.
W badaniu przeprowadzonym przez Holdcrofta i jego wspólników, pacjentom po poważnych operacjach podawano kapsułki z THC i CBD. Następnie badacze przeprowadzili ankietę, z której wynikało, że badani zgłaszali wyraźne zmniejszenie bólu, poprawę nastroju i co najważniejsze, wydłużył się czas podania silnych leków przeciwbólowych. To badanie wskazuje na potencjał wykorzystania medycznej marihuany w zabiegach stomatologicznych, takich jak np. ekstrakcja zęba.
Marihuana medyczna a zdrowie jamy ustnej – podsumowanie
Dotychczas przeprowadzone badania dotyczące negatywnego wpływu na zdrowie jamy ustnej są sprzeczne i niewystarczające do tego, aby potwierdzić zależność między spożywaniem marihuany a występowaniem chorób jamy ustnej. Ponadto brano pod uwagę tylko jeden sposób stosowania konopi indyjskich – palenie, podczas którego dochodzi do wydzielania się szkodliwych substancji, obciążenia układu oddechowego oraz zmniejszenia właściwości substancji aktywnych zawartych w marihuanie. Dodatkowo brak podstawowych danych, takich jak czynniki osobnicze i szczegóły dotyczące stosowania marihuany sprawiają, że badania wydają się mocno ograniczone.
Potrzebne są nowe, dobrze zaprojektowane badania, które wezmą pod uwagę wiele czynników i dokładnie określą dawkę, sposób podania i długość stosowania marihuany leczniczej. Miejmy nadzieję, że przyszłe doniesienia naukowców będą bardziej precyzyjne i pomogą dokładniej określić rolę i bezpieczeństwo stosowania kannabinoidów w chorobach jamy ustnej.
