Spis treści: Dystonia. Przyczyny, objawy, leczenie choroby.
Dystonia to choroba atakująca układ nerwowy, której objawami są mimowolne ruchy i zaburzenia postawy. Podobne symptomy występują w licznych schorzeniach neurologicznych, dlatego pacjenci chorujący na dystonię często słyszą nieprawidłową diagnozę. Choroba obecnie uznawana jest za nieuleczalną, jednak istnieją sposoby na łagodzenie jej objawów.
Okazuje się, że jednym z nich może być medyczna marihuana. Badania dotyczące innych schorzeń neurologicznych z objawem spastyczności mięśni potwierdziły jej skuteczność. Leczniczą marihuanę można stosować nie tylko rozluźniająco, ale też przeciwbólowo.
Charakterystyka choroby
Dystonia zaliczana jest do chorób pozapiramidowych, czyli dotykających obszaru mózgu odpowiedzialnego za zdolność poruszania się i utrzymywanie napięcia mięśni. Objawy uwidaczniają się w jednej lub kilku częściach ciała. Przy tym inne funkcje neurologiczne pozostają w normie – chory jest w pełni rozwinięty intelektualnie i emocjonalnie. Prawidłowo działają u niego zmysły i funkcje seksualne.
Dystonia występuje w licznych rodzajach. Najpoważniejszy przebieg ma u osób młodych, gdzie pierwsze objawy pojawiają się już w dzieciństwie. Symptomy z czasem dotykają kolejnych części ciała, co często prowadzi do niemal całkowitej niesprawności ruchowej. W przypadku dorosłych schorzenie nie ma tendencji do rozprzestrzeniania się.
Większość badań epidemiologicznych obejmuje konkretne odmiany dystonii. Zakłada się, że obecnie w Europie żyje ok. 500 000 osób z tą chorobą. Duża część pozostaje niezdiagnozowana, więc są to dane przybliżone.
Dystonia – przyczyny
W przypadku dystonii wtórnej przyczynami mogą być:
- guz mózgu
- udar mózgu
- choroba Huntingtona
- niedotlenienie
- choroba Parkinsona
- choroba Wilsona
- zapalenie opon mózgowych
- gruźlica
- reakcja na niektóre leki
- zatrucie dwutlenkiem węgla lub metalami ciężkimi
Zdecydowanie częściej występuje dystonia pierwotna, której podłoże leży w uszkodzeniu jednego lub kilku genów. Zdarza się, że ten rodzaj dystonii diagnozowany jest u osób dorosłych. Zazwyczaj w takim przypadku inni członkowie rodziny (najczęściej rodzice) wykazują ledwo zauważalne objawy dystonii lub nigdy nie byli w jej kierunku diagnozowani.
Dystonia – objawy i rodzaje
W zależności od odmiany dystonii symptomy występują w różnych obszarach. Obejmują niekontrolowane skurcze mięśni, które prowadzą do drżenia lub wykrzywienia poszczególnych części ciała. Czasem skurcze przyjmują formę trwałą. Na podstawie umiejscowienia skurczów dokonuje się klasyfikacji konkretnego rodzaju dystonii.
Rodzaje dystonii:
- Ogniskowa – dotyka jeden lub kilka sąsiadujących ze sobą mięśni. Wśród dystonii ogniskowych wyszczególniamy:
- dystonię szyjną – najczęściej występująca z odmian ogniskowych, objawia się przechyleniem lub wykręceniem głowy w jedną stronę, wygięciem do tyłu lub do przodu, bywa że objawy przyjmują mieszaną formę oraz obejmują również niekontrolowane drżenie lub potrząsanie głową;
- kurcz powiek – nadmierny skurcz mięśni wokół oka, w początkowej fazie objawia się wyłącznie częstym mruganiem, później dochodzi do zaciskania powieki, a często w jego wyniku częściowej lub całkowitej ślepoty;
- dystonia ustno-żuchwowa – widoczna przez nieprawidłowe ułożenie ust, zaciskanie żuchwy, przygryzanie języka i policzków, ślinotok; potrafi utrudniać mówienie i połykanie;
- zespół Meige’a – połączenie objawów dwóch powyższych odmian;
- połowiczy kurcz twarzy – częsty, krótkotrwały skurcz jednej połowy twarzy, uznawany jest za oddzielne schorzenie, jednak klasyfikowany razem z dystoniami ogniskowymi ze względu na podobne objawy i sposób leczenia;
- dystonia krtaniowa – dzieli się na typ przywodzeniowy i odwodzeniowy, obejmuje mięśnie krtani i struny głosowe, co objawia się zmianami w emisji głosu i trudnościami w mówieniu;
- kurcz pisarski i dystonia muzyków – zaliczają się do tzw. dystonii zadaniowych, czyli dających objawy przy wykonywaniu konkretnych czynności; kurcz pisarski obejmuje mięśnie dłoni i przedramienia przy ułożeniu ręki do pisania, dystonia muzyków objawia się podczas gry na instrumencie.
- Segmentalna – dotyka grup sąsiadujących ze sobą mięśni na różnych częściach ciała.
- Połowiczna – występuje na mięśniach po jednej stronie ciała, zarazem w górnej i dolnej części.
- Uogólniona – zajęty jest niemal cały obszar ciała, najczęściej kończyny i tułów, często prowadzi do całkowitej niesprawności ruchowej.
- Wieloogniskowa – pojawia się w kilku różnych częściach ciała, niekoniecznie sąsiadujących ze sobą.
Diagnostyka
Zdiagnozowanie dystonii jest trudne, ponieważ dotychczas nie zostały opracowane konkretne metody badań w jej kierunku. Skutkuje to brakiem odpowiedniego rozpoznania w przypadku wielu chorych. Warto wybrać się na konsultację do neurologa wyspecjalizowanego w schorzeniach pozapiramidowych i zaburzeniach ruchu.
Zazwyczaj wykonywane są badania obrazowe: rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa lub badanie EMG. W celu znalezienia przyczyny choroby przeprowadza się również testy genetyczne.
Leczenie dystonii
Pierwszym krokiem w leczeniu dystonii jest podawanie farmaceutyków. Na początku stosuje się lewodopę, a w przypadku braku efektów benzodiazepiny, baklofen lub tyzanidynę. Jednak farmakoterapia rzadko przynosi oczekiwane rezultaty.
Terapią o większej skuteczności jest ostrzykiwanie mięśni toksyną botulinową (botoksem). W efekcie dochodzi do osłabienia skurczu i zatrzymania impulsów przechodzących od nerwów do mięśni poddanych zabiegowi. Efekty utrzymują się przez około 3 miesiące, następnie należy powtórzyć zastrzyk.
Jeśli powyższe metody leczenia nie przynoszą ulgi, zalecana jest operacja neurochirurgiczna. Może to być głęboka stymulacja mózgu (DBS) za pomocą fal elektrycznych wytwarzanych przez wszczepione urządzenie lub talamotomia, czyli celowe uszkodzenie komórek nerwowych powodujących objawy. U większości pacjentów leczenie chirurgiczne przynosi poprawę.
W przypadku wszystkich wyżej wspomnianych metod konieczne jest również włączenie terapii psychoruchowej. Pomaga ona usprawnić działanie mięśni i zwiększyć zakres ruchu chorego. Z kolei kontakt z psychologiem pozwala znaleźć siły na walkę z chorobą.
Marihuana medyczna w leczeniu dystonii
Dystonia nie jest popularnym tematem w badaniach dotyczących medycznej marihuany. Jednak istnieją źródła, które wskazują na jej efektywność. Zazwyczaj obejmują pojedyncze przypadki chorych na różne odmiany dystonii. Wprowadzenie jej do regularnego leczenia osób z tym schorzeniem na pewno wymaga przeprowadzenia szerszych testów.
Przegląd badań na kilkunastu pacjentach potwierdza łagodzenie objawów w przypadku odmiany szyjnej i wtórnej spowodowanej chorobą Wilsona. Mniejsze dawki CBD zmniejszyły natężenie symptomów u pięciu chorych z dystonią o 20-50 proc.
Jednak przy większych dawkach różnych kannabinoidów nasilało się m.in. drżenie mięśni, bezsenność, tachykardia i hipokinezy. Wygląda na to, że w łagodzeniu objawów dystonii niezwykle ważne jest indywidualne dobranie dawki i stosunku THC do CBD w preparacie. Zdecydowanie częściej terapeutyczny efekt uzyskiwano przy podawaniu kannabidiolu.
Warto wziąć pod uwagę skuteczność medycznej marihuany w badaniach dotyczących innych chorób o podobnych objawach np. stwardnienia rozsianego. Głównym symptomem SM jest spastyczność mięśni. Podczas czterotygodniowej terapii lekiem zawierającym THC w połączeniu z CBD pacjenci zgłaszali znaczną redukcję napięcia mięśni w porównaniu do tych, którzy przyjmowali placebo.
Leczenie medyczną marihuaną dolegliwości bólowych
Kolejną terapeutyczną właściwością marihuany medycznej przydatną w dystonii jest ulga w bólu. Przeciwbólowe działanie kannabinoidów zostało szeroko przebadane i wykorzystywane jest m.in. w leczeniu raka, bólu neuropatycznego czy fibromialgii.
W temacie dystonii za przykład ich skuteczności może posłużyć studium przypadku 42-letniej kobiety, u której zdiagnozowana została połowicza dystonia prawej części ciała. Choroba uniemożliwiała jej pisanie, utrudniała poruszanie i powodowała ogromny ból. W trakcie leczenia marihuaną medyczną wszystko się zmieniło.
Historia pacjentki stosującej medyczną marihuanę
Historia pacjentki która przez trzy miesiące stosowała marihuanę medyczną raz dziennie dała zaskakujące rezultaty. Po przyjęciu konopi odczuwała niemal natychmiastową ulgę w bólu, która pozwalała jej na nieprzyjmowanie leków przeciwbólowych przez 48 godzin.
Po dłuższym czasie stosowania inne objawy dystonii również uległy poprawie. Zaprzestała używania w domu wózka inwalidzkiego i ponownie była w stanie pisać. Żadna wcześniejsza terapia farmakologiczna czy chirurgiczna nie przyniosła chorej tak spektakularnych efektów podczas kilkunastu lat leczenia.
Medyczna marihuana a dystonia – podsumowanie
Medyczna marihuana posiada szereg właściwości leczniczych m.in. zdolność zmniejszania nudności, działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, rozluźniające mięśnie i łagodzące napady drgawkowe. Z powodzeniem stosuje się ją w leczeniu różnego rodzaju chorób np. nowotworów, reumatoidalnego zapalenia stawów czy chorób zapalnych jelit.
Z dużą dozą prawdopodobieństwa medyczna marihuana może sprawdzić się również w łagodzeniu objawów u chorych z różnymi odmianami dystonii. Chociaż dotychczasowe badania opierały się na niewielkiej liczbie badanych, w większości przypadków wyniki były obiecujące. Miejmy nadzieję, że najbliższe kilka lat przyniesie więcej naukowych opracowań dotyczących osób cierpiących na dystonię i leczenie marihuaną leczniczą stanie się podstawą.
– Czy medyczna marihuana jest lekiem?
“Tak, medyczna marihuana to pełnowartościowy lek, który jest przepisywany na receptę i dostępny tylko w aptekach.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak medyczna marihuana wpływa na organizm.
– Czy terapia medyczną marihuaną powoduje skutki uboczne?
“Skutki uboczne wynikające ze stosowania medycznej marihuany są zwykle niewielkie i mają łagodne nasilenie. Zalicza się do nich: suchość w ustach, senność, obniżone ciśnienie”
Dowiedz się o działaniu THC i CBD:
CBD a THC – różnice w działaniu kannabinoidów.
– Czy medyczna marihuana jest lekiem?
“Tak, medyczna marihuana to pełnowartościowy lek, który jest przepisywany na receptę i dostępny tylko w aptekach.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak medyczna marihuana wpływa na organizm.
– Czy terapia medyczną marihuaną powoduje skutki uboczne?
“Skutki uboczne wynikające ze stosowania medycznej marihuany są zwykle niewielkie i mają łagodne nasilenie. Zalicza się do nich: suchość w ustach, senność, obniżone ciśnienie”
Dowiedz się o działaniu THC i CBD:
CBD a THC – różnice w działaniu kannabinoidów.
– Czy medyczna marihuana jest lekiem?
“Tak, medyczna marihuana to pełnowartościowy lek, który jest przepisywany na receptę i dostępny tylko w aptekach.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak medyczna marihuana wpływa na organizm.
– Czy terapia medyczną marihuaną powoduje skutki uboczne?
“Skutki uboczne wynikające ze stosowania medycznej marihuany są zwykle niewielkie i mają łagodne nasilenie. Zalicza się do nich: suchość w ustach, senność, obniżone ciśnienie”
Dowiedz się o działaniu THC i CBD:
