Wpływ medycznej marihuany na pamięć

Jednym z najczęściej powtarzanych przekonań na temat marihuany medycznej jest jej niekorzystne oddziaływanie na pamięć i koncentrację. Często osoby zażywające konopie postrzegane są jako roztargnione i zapominalskie. Sprawdź, co na temat wpływu medycznej marihuany na procesy pamięci mówią naukowcy. 

Co to jest pamięć?

Pamięć to sprawność umożliwiająca człowiekowi gromadzenie i odtwarzanie informacji, skojarzeń oraz wrażeń zmysłowych. Jest to złożony i dynamiczny proces, w który zaangażowany jest ośrodkowy układ nerwowy. 

Pamięć można podzielić na:

• pamięć krótkotrwałą,
• pamięć długotrwałą.

Pamięć krótkotrwała

Pamięć krótkotrwała, zwana również roboczą, to zdolność do zapamiętywania aktualnie odbieranych informacji. W procesie jej powstawania bierze udział część mózgu zwana hipokampem. To właśnie w tym miejscu impulsy elektryczne zamieniane są na neuroprzekaźniki i przekazywane kolejnym neuronom. Informacje zostają przetworzone i dostarczone do kory mózgowej, gdzie znajdują się ośrodki pamięci długotrwałej. 

Pamięć krótkotrwała może ulec zaburzeniom pod wpływem silnych bodźców. Także uszkodzenie lub zanik komórek hipokampa może prowadzić do jej upośledzenia, czego przykładem jest m.in. choroba Alzheimera.

Pamięć długotrwała

Pamięć długotrwała, określana również jako trwała, jest magazynem tzw. śladów pamięciowych, na które składają się wspomnienia, wiedza o świecie czy umiejętności. Przechowywana jest w różnych obszarach kory mózgowej, m.in. w płacie czołowym czy ciemieniowym, dlatego jest ona bardziej odporna na zakłócenia w porównaniu z pamięcią krótkotrwałą. 

Wpływ marihuany na pamięć krótkotrwałą

Medyczna marihuana wpływa na ludzki organizm poprzez interakcje z receptorami CB1 i CB2 układu endokannabinoidowego. Największe skupisko receptorów CB1 znajduje się w mózgu, m.in. w hipokampie, który odpowiedzialny jest za procesy uczenia się oraz zapamiętywania. 

Działanie THC na pamięć 

Według naukowców, jeden z głównych kannabinoidów leczniczej marihuany tj. THC, może powodować problemy z koncentracją oraz zaburzenia pamięci krótkotrwałej. Poprzez stymulację receptorów w mózgu, wywołuje on stan odprężenia oraz wykazuje działanie psychoaktywne, co wpływa na postrzeganie rzeczywistości. 

W badaniu z 2002 roku wykazano, że pomimo negatywnego oddziaływania na pamięć roboczą, THC nie upośledza dostępu do istniejących już wspomnień. Jednocześnie zauważono, że jego wpływ na pamięć krótkotrwałą oraz proces uczenia się, zależy od dawki oraz czasu działania kannabinoidu. Jednak wszelkie problemy wynikające z działania tetrahydrokannabinolu były tymczasowe i ustępowały po upływie maksymalnie 24-48 godzin.

Z kolei w innym badaniu przeprowadzonym w 2020 roku, naukowcy zbadali wpływ THC na koncentrację. Uczestnicy, którzy przyjmowali dawkę 15 mg tego kannabinoidu, obserwowali brak uważności oraz skupienia się na wykonywanym zadaniu. Takie zachowanie przekłada się na procesy uczenia się, a w konsekwencji na zapamiętywanie nowych informacji. 

Co ciekawe, badani otrzymujący mniejszą dawkę (7,5 mg) nie zauważyli negatywnego oddziaływania THC na swoją pamięć. 

Fałszywe wspomnienia po marihuanie

Naukowcy z Uniwersytetu w Maastricht ocenili wpływ marihuany i THC na tworzenie się fałszywych wspomnień. Uczestnicy zostali poddani testom zaraz po spożyciu konopi indyjskich oraz tydzień później. 

W jednym z zadań, badanym przedstawiono kilkanaście słów powiązanych ze sobą tematycznie. Okazało się, że osoby po konopiach medycznych podawali słowa, których w rzeczywistości tam nie było znacznie częściej, niż grupa kontrolna. Także w innych zadaniach osoby te były bardziej skłonne do tworzenia pseudo-wspomnień pod wpływem wprowadzających w błąd sugestii. 

Gdy testy powtórzono tydzień później, nie zaobserwowano różnic pomiędzy używaniem marihuany a zaburzeniami pamięci u badanych grup.

CBD i jego wpływ na procesy pamięci

Drugim dobrze znanym kannabinoidem konopi leczniczych jest CBD. Jak pokazują dotychczas przeprowadzone analizy naukowców, w przeciwieństwie do THC, ma on odmienny wpływ na pracę mózgu.

Badanie przeprowadzone w 2018 roku wykazuje, że kannabidiol działa ochronnie, a także poprawia plastyczność hipokampa u regularnych użytkowników medycznej marihuany. Z kolei w 2020 roku naukowcy odkryli, że kannabinoid ten wpływa na zwiększenie przepływu krwi w tej części mózgu, co ma ogromne znaczenie dla procesów związanych z pamięcią. 

Dzięki temu CBD może być wykorzystywane w schorzeniach takich jak choroba Alzheimera czy zespół stresu pourazowego (PTSD). Warto także pamiętać, że CBD zmniejsza psychoaktywne działanie THC, a tym samym osłabia jego negatywny wpływ na pamięć krótkotrwałą oraz koncentrację. Poza tym wykazuje właściwości przeciwlękowe, antyoksydacyjne i neuroprotekcyjne.

Marihuana medyczna i jej wpływ na pamięć długotrwałą

Do tej pory istnieje niewiele danych odnoszących się do tego, jak marihuana wpływa na pamięć długotrwałą. W 2021 roku polscy naukowcy sprawdzili wpływ konopi medycznych na tworzenie się pamięci epizodycznej będącej częścią pamięci trwałej. 

W badaniu wzięły udział osoby stosujące marihuanę leczniczą co najmniej dwa razy w miesiącu przez ostatnie kilka lat oraz osoby nie zażywające jej wcale (grupa kontrolna). Okazało się, że poziom wykonywanych zadań w obu grupach był podobny. Ponadto nie stwierdzono negatywnego wpływu medycznej marihuany na tworzenie wspomnień. 

Autorzy badania zaobserwowali różnice w pracy mózgu osób stosujących konopie lecznicze w stosunku do grupy kontrolnej podczas badania EEG (elektroencefalografia). Jednak nie przekładało się to na jakość wykonywanych zadań.

Medyczna marihuana i jej pozytywny wpływ na pamięć

Jak pokazują przeprowadzone badania, CBD może być pomocne w redukcji nawracających, traumatycznych wspomnień. Dzięki temu może łagodzić objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD). 

Ponadto naukowcy sugerują, że THC może również wpływać na zablokowanie procesów do zachowywania wspomnień o strachu, co może być wykorzystywane w leczeniu tego schorzenia.

W 2021 roku przeprowadzono badanie na weteranach wojennych z rozpoznanym PTSD, u których dotychczasowe metody leczenia nie przynosiły poprawy. Okazało się, że terapia medyczną marihuaną zredukowała objawy PTSD, a jednocześnie nie powodowała skutków ubocznych. Według uczestników badania, najlepiej działające były preparaty o wysokiej zawartości THC oraz o zrównoważonym składzie THC i CBD. 

Co ciekawe, niektóre badania wskazują również na pozytywny wpływ THC na starzejący się mózg. W jednym z nich naukowcy odkryli, że niskie dawki tego kannabinoidu podawane starzejącym się myszom, zmniejszały ich zaburzenia poznawcze związane z wiekiem. Może to stanowić wstęp do dalszych prac w leczeniu takich schorzeń jak choroba Alzheimera.  

Podsumowanie

Czy można wykorzystać terapię konopną w zaburzeniach pamięci? Tak, medyczna marihuana posiada różnorodny wpływ na ludzki organizm, w tym także na pamięć. Większość dotychczas przeprowadzonych badań potwierdza, że psychoaktywne THC może upośledzać pamięć krótkotrwałą oraz koncentrację. Jednak negatywny wpływ tego kannabinoidu na pamięć miał charakter przemijający, a wszelkie problemy z pamięcią ustępowały po 24-48 godzinach.

Z drugiej strony, CBD jest zdolne do ochrony i tworzenia nowych komórek mózgu, w tym hipokampa. Dodatkowo posiada właściwości łagodzenia negatywnych skutków spowodowanych przez THC, w tym problemów z pamięcią i koncentracją. 

Bibliografia

1. Marijuana effects on human forgetting functions https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15762381/
2. Cognitive and subjective dose-response effects of acute oral Delta 9-tetrahydrocannabinol (THC) in infrequent cannabis users https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12373420/
3. Δ⁹-Tetrahydrocannabinol (THC) impairs visual working memory performance: a randomized crossover trial https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5908414/
4. Cannabis increases susceptibility to false memory https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32041881/
5. Prolonged cannabidiol treatment effects on hippocampal subfield volumes in current cannabis users https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5908414/
6. The effects of acute cannabidiol on cerebral blood flow and its relationship to memory: An arterial spin labelling magnetic resonance imaging study https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0269881120936419
7. Not Just a Pot: Visual Episodic Memory in Cannabis and Polydrug Cannabis Users: ROC and ERP Preliminary Investigation https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34177497/
8. The short-term impact of 3 smoked cannabis preparations versus placebo on PTSD symptoms: A randomized cross-over clinical trial https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33730032/
9. A chronic low dose of Δ⁹-tetrahydrocannabinol (THC) restores cognitive function in old mice https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28481360/