Na przestrzeni lat na temat konopi siewnych i indyjskich powstało wiele mitów, które do dzisiaj budzą niepewność wśród ludzi. Czym są konopie i jakie są ich odmiany? Jaka jest różnica między konopiami a marihuaną medyczną?
Co to są konopie?
Konopie to rośliny z rodziny konopiowatych, do których należą m.in. chmiel i echinacea (jeżówka). Wywodzą się z gatunku Cannabis sativa L., co potocznie określa się jako konopie siewne. Rosną bardzo szybko, a w zależności od klimatu i odmiany, mogą osiągać wysokość nawet do kilku metrów.
Z łodyg produkuje się m.in. papier i odzież, a nasiona wykorzystuje się w kuchni ze względu na zawartość cennych kwasów omega-3. Z żeńskich kwiatów pozyskuje się medyczną marihuanę, którą stosuje się w leczeniu wielu chorób m.in. epilepsji, depresji i nowotworów.
Rodzaje konopi
Wyróżnia się trzy rodzaje konopi:
- konopie dzikie,
- konopie indyjskie,
- konopie siewne.
Konopie dzikie (Cannabis ruderalis)
To dziko rosnąca odmiana konopi, która cechuje się niewielką zawartością psychoaktywnego THC. Wykorzystywana głównie do krzyżowania i tworzenia hybryd konopi, ze względu na wysoką odporność na niesprzyjające warunki i zdolność samozakwitania.
Konopie indyjskie (Cannabis indica)
To rośliny cechujące się wysoką zawartością THC i niską CBD, powszechnie określane jako marihuana. Uprawiane w monitorowanych pomieszczeniach w celu zachowania najlepszej jakości kwiatów. To z nich pozyskuje się medyczną marihuanę.
Konopie siewne (Cannabis sativa)
Konopia siewna, określana również włóknistą lub jako konopie przemysłowe, to odmiana o najszerszym zastosowaniu wykorzystywana m.in. w budownictwie, włókiennictwie i przemyśle kosmetycznym. Ceniona za wysoką zawartość CBD i niską THC. To właśnie z tej odmiany konopi otrzymywany jest popularny olej CBD.
Czym różnią się konopie?
Konopie w zależności od rodzaju różnią się wyglądem, zawartością poszczególnych kannabinoidów, właściwościami, wykorzystaniem i statusem prawnym.
Wygląd konopi włóknistych i konopi indyjskich
Konopie włókniste (przemysłowe) osiągają wysokość nawet do 5 metrów. Charakteryzują się długą i bardzo mocną łodygą oraz cienkimi liśćmi, zawierającymi od trzech do dziewięciu liścieni (średnio 5). Kwiatostany znajdują się na samej górze konopi, z czego żeńskie nie posiadają okwiatu. Ten rodzaj konopi może być uprawiany blisko siebie, bez obawy o plony.
Konopie indyjskie rosną do wysokości 2 metrów, a kształtem są bardziej rozgałęzione i podobne do stożka. Łodyga jest mocna i krótsza, a liście mają zauważalnie inną budowę – są szersze i zawierają w większości 7 liścieni. Kwiatostany rodzaju indica mają bardziej zbitą strukturę i pokryte są grubszą warstwą cennej żywicy. W odróżnieniu do konopi włóknistych, można je uprawiać w większych odległościach.
Warto wiedzieć, że tylko z żeńskich kwiatostanów otrzymuje się marihuanę.
Zawartość THC i CBD w konopiach
Zawartość kannabinoidów w konopiach pozwala odróżnić konopie włókniste od indyjskich.
Konopie włókniste cechuje niska zawartość THC, poniżej 0,2-0,3% i wysoka zawartość CBD, do około 10% (średnio 4-6%).
W przeciwieństwie do konopi włóknistych, konopie indyjskie posiadają wyższe stężenia THC, od 1 do nawet 30% (średnio 20-30%) i niższe CBD. Każda konopia zawierająca wysoką zawartość THC jest uważana za marihuanę.
Obecnie coraz częściej krzyżuje się konopie, uzyskując bardziej zrównoważone proporcje między THC a CBD.
Różnice w działaniu konopi
Wszelkie różnice we właściwościach konopi włóknistych i indyjskich wynikają z działania kwiatów, które są źródłem kannabinoidów. Kannabinoidy, takie jak THC i CBD odpowiadają za szereg efektów terapeutycznych na organizm.
Kwiaty konopi włóknistych są bogate w CBD i pozyskuje się z nich m.in. olejek o cennych właściwościach. Stosowanie olejku CBD powoduje odprężenie, poprawę nastroju, łagodzi lęk i depresję oraz pomaga w zaburzeniach snu. Co ważne, CBD nie wywiera działania psychoaktywnego i jest bezpieczny.
Kwiaty konopi indyjskich zawierają duże stężenie THC, które wykazuje właściwości psychoaktywne. THC posiada zdolność wpływania na funkcjonowanie mózgu, zmieniając samopoczucie i świadomość. Ponadto zwiększa apetyt, relaksuje, łagodzi ból i stan zapalny.
Wykorzystanie konopi
Różnice między konopiami indyjskimi i włóknistymi, można również zauważyć w wykorzystaniu roślin.
Konopie włókniste są szeroko wykorzystywane w przemyśle papierniczym, budowlanym, kosmetycznym i spożywczym. Obecnie na rynku dostępny jest olej konopny, mąka, nasiona, czy herbaty. Można również kupić suplementy konopne zawierające CBD i kosmetyki z CBD.
Konopie indyjskie wykorzystuje się rekreacyjnie lub leczniczo, jako medyczną marihuanę. Z całej rośliny największe zastosowanie mają kwiatostany, z których otrzymuje się marihuanę. Z kwiatów produkuje się również ekstrakty, takie jak oleje czy koncentraty. Reszta rośliny, czyli liście i łodygi, nie są obecnie wykorzystywane.
Legalność konopi
Zawartość kannabinoidów w konopiach decyduje o ich legalności. Konopie, które nie zawierają więcej niż 0,2% lub 0,3% THC są w Polsce legalne.
W praktyce oznacza to, że konopie włókniste są w Polsce legalne ze względu na wysoką zawartość CBD i znikome ilości THC. Konopie indyjskie są nielegalne, z wyjątkiem marihuany medycznej, którą wykorzystuje się do celów leczniczych. Medyczna marihuana dostępna jest w aptekach i można ją kupić na podstawie recepty lekarskiej.
Właściwości konopi i ich zastosowanie
Efekty terapeutyczne konopi zależą od stężenia i stosunku w jakim występują kannabinoidy, co określa się jako profil kannabinoidowy. W konopiach indyjskich i siewnych znajduje się ponad 100 kannabinoidów, z czego dwa najważniejsze to THC i CBD, które mają zbliżoną budowę, ale odmienne działanie.
CBD, czyli kannabidiol, wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Stosowany najczęściej w łagodzeniu migren, poprawie snu, redukcji poziomu stresu, lęku i napięcia. Polecany również osobom cierpiącym na depresję, ponieważ działa podobnie do leków przeciwdepresyjnych, wychwytując serotoninę i zwiększając jej poziom w organizmie. Wysoki poziom hormonu szczęścia przekłada się na lepsze samopoczucie. Ponadto CBD uznawane jest za bezpieczną substancję, która nie wykazuje działania psychoaktywnego i nie uzależnia.
THC, czyli tetrahydrokannabinol, znany jest przede wszystkim z działania psychoaktywnego, które zmienia nastrój i postrzeganie rzeczywistości. Ma również wiele korzystnych właściwości, takich jak zdolność zmniejszania bólu, stanów zapalnych, łagodzenie skutków chemioterapii i regulacji apetytu.
Konopie a medyczna marihuana
Medyczna marihuana pozyskiwana jest z konopi indyjskich. W związku z tym, że ma ona status leku, za jej jakość i działanie lecznicze odpowiadają wysokie normy jakości i bezpieczeństwa. Susz marihuany medycznej nie posiada żadnych zanieczyszczeń i uprawiany jest w ściśle kontrolowanych uprawach. Ponadto charakteryzuje się taką samą zawartością i proporcjami kannabinoidów w każdej próbce, co gwarantuje efekt terapeutyczny.
Marihuana lecznicza dostępna jest wyłącznie na receptę. Można ją kupić w większości aptek, najczęściej po wcześniejszym zamówieniu.
Bibliografia:
- Elsohly MA, Slade D. 2005. Chemical constituents of marijuana: the complex mixture of natural cannabinoids. Life Sci 78: 539–548. 10.1016/j.lfs.2005.09.011
- Piomelli, D., & Russo, E. B. (2016). The Cannabis sativa Versus Cannabis indica Debate: An Interview with Ethan Russo, MD. Cannabis and Cannabinoid Research, 1(1), 44–46. doi:10.1089/can.2015.29003.ebr
- Pollio A. (2016). The Name of Cannabis: A Short Guide for Nonbotanists. Cannabis and cannabinoid research, 1(1), 234–238