Czy medyczna marihuana może przynieść poprawę osobom cierpiącym na toczeń rumieniowaty układowy? Tak, poprzez zmniejszenie najbardziej uciążliwych dolegliwości. Przeczytaj artykuł i sprawdź, w jaki sposób medyczna marihuana jest w stanie wpłynąć na objawy tocznia.
Czym jest toczeń rumieniowaty układowy?
Toczeń rumieniowaty układowy, potocznie określany jako toczeń, jest chorobą autoimmunologiczną, podczas której dochodzi do atakowania własnego organizmu przez układ odpornościowy. W jej przebiegu uszkadza się wiele tkanek i narządów, najczęściej skóry, stawów i nerek, ale zmiany chorobowe mogą dotyczyć każdego narządu i tkanki, prowadząc do wystąpienia wielu objawów.
Warto zdawać sobie sprawę, że choroba może mieć różny przebieg – od postaci łagodnej, przez umiarkowaną, aż do ciężkiej, która może zagrażać życiu.
Przyczyny tocznia rumieniowatego układowego
Dokładna przyczyna tocznia nie została jak dotąd poznana, podobnie z resztą jak w przypadku innych chorób autoimmunologicznych. Jednak najczęściej do rozwoju choroby dochodzi u osób genetycznie podatnych na zachorowanie przy zadziałaniu dodatkowego zewnętrznego czynnika.
Wśród czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo tocznia rumieniowatego układowego, wymienia się:
- nadmierną ekspozycję na światło słoneczne – promieniowanie ultrafioletowe prowadzi do uszkodzeń komórek naskórka, które w normalnych warunkach usuwane są przez makrofagi. W przypadku choroby autoimmunologicznej, w tym w toczniu, proces ten przebiega w sposób zaburzony, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego, powstania zmian skórnych i zajęcia narządów wewnętrznych;
- przyjmowane leki – niektóre leki, np. antagoniści TNF-alfa, chlorpromazyna, interferon, izoniazyd, metyldopa i prokainamid mogą sprzyjać rozwojowi tocznia, który w takim przypadku nazywany jest toczniem polekowym;
- zaburzenia hormonalne – na toczeń częściej chorują kobiety, co jest związane z wpływem hormonów płciowych (np. estrogeny, prolaktyna) i przyjmowaniem doustnych środków antykoncepcyjnych oraz hormonalnej terapii zastępczej;
- zakażenia – różne zakażenia wywołanie przez szereg drobnoustrojów, np. ludzkich retrowirusów czy wirusa Epsteina-Barr, mogą zwiększać ryzyko zachorowania na tocznia.
Na rozwój tocznia rumieniowatego układowego wpływa również dieta wysokotłuszczowa, palenie papierosów oraz niektóre substancje chemiczne, jak np. aminy aromatyczne, rozpuszczalniki organiczne i związki krzemu.
Objawy tocznia rumieniowatego układowego
Dolegliwości związane z toczniem dzieli się na ogólne i te, wynikające z zajęcia poszczególnych narządów. To sprawia, że objawy mogą być niespecyficzne i ciężko jest szybko zdiagnozować chorobę.
Objawy ogólne
Do objawów ogólnych zalicza się:
- brak apetytu,
- gorączke,
- stany podgorączkowe,
- uczucie rozbicia,
- utratę masy ciała,
- zmęczenie.
Objawy narządowe i układowe
Dolegliwościami związanymi z narządami i układami są m.in.:
- ból mięśni,
- ból stawów (często wraz z obrzękiem i wysiękiem),
- łagodne zaburzenia funkcji poznawczych (jak pamięć, planowanie, rozumowanie, uwaga),
- niespecyficzny ból brzucha,
- owrzodzenia jamy ustnej i nosa,
- rumień na twarzy w kształcie motyla (pojawia się po ekspozycji na słońce),
- suchość oczu,
- wypadanie włosów,
- zanik mięśni,
- zaburzenia lękowe,
- zaburzenia nastroju,
- zapalenie nerek,
- zapalenie wsierdzia,
- zmiany skórne w kształcie obrączek z przejaśnieniem w środku zlokalizowane głównie na ramionach, tułowiu i udach.
Należy zdawać sobie sprawę, że to nie wszystkie dolegliwości, które mogą występować. Co więcej, długo utrzymujące się objawy i brak podjęcia leczenia mogą wywoływać poważniejsze konsekwencje, jak niewydolność nerek czy zawał serca.
Leczenie tocznia rumieniowatego układowego
W leczeniu chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń, najważniejsze jest jak najszybsze osiągnięcie trwałej remisji choroby i zapobiegnięcie uszkodzeniu narządów. W tym celu schemat leczenia ustala się indywidualnie do występujących objawów i stopnia zaawansowania choroby, ponieważ inaczej będzie wyglądało leczenie pacjenta z bólem mięśni i stawów, a inaczej z dolegliwościami nerek i układu nerwowego.
Jednak należy wiedzieć, że całkowite wyleczenie tocznia rumieniowatego nie jest na tę chwile możliwe.
Farmakologia
W leczeniu farmakologicznym wykorzystuje się głównie leki zmniejszające objawy i stany zapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne i kortykosteroidy, które pomagają złagodzić np. ból mięśni i stawów, stany podgorączkowe i niektóre zmiany skórne. Dodatkowo niektórym pacjentom zaleca się leki immunosupresyjne, które pomagają zredukować nadmierną aktywność układu odpornościowego.
W zależności od występujących dolegliwości pacjentom przepisuje się również:
- leki przeciwmalaryczne – które zmniejszają dolegliwości skórne,
- leki przeciwlękowe – stosowane w stanach zaburzeń psychicznych,
- leki regulujące gospodarkę lipidową.
Psychoterapia
Rozpoznanie choroby przewlekłej wiąże się z ogromnym stresem i lękiem o własne zdrowie. To zupełnie naturalne i zmaga się z tym wielu pacjentów cierpiących na tocznia rumieniowatego układowego. Jednak długotrwałe utrzymywanie się strachu i lęku może doprowadzić do zaburzeń lękowych, a nawet depresji.
Dlatego istotne jest podjęcie działań w celu uzyskania pomocy psychologicznej. Niektóre nurty, np. biofeedback czy terapia behawioralna są efektywne w kontrolowaniu objawów choroby i poprawiają samopoczucie. To sprawia, że nie warto odkładać tego na później.
Styl życia – istotny element leczenia tocznia
Jednak istnieją również ogólne zasady dla wszystkich chorych, które pomagają kontrolować chorobę. Wśród nich wymienia się m.in. unikanie przebywania na słońcu w godzinach jego największej aktywności, czyli między 11 a 15 oraz zabezpieczanie się przed promieniowaniem poprzez noszenie odpowiednich ubrań, nakryć głowy, okularów przeciwsłonecznych i stosowanie filtrów UV.
Ważna jest również redukcja stresu, regularny odpoczynek, umiarkowana aktywność fizyczna, utrzymywanie odpowiedniej masy ciała i zdrowa dieta, która będzie wykazywać działanie przeciwzapalne.
Medyczna marihuana w leczeniu tocznia rumieniowatego układowego – czy to możliwe?
Medyczna marihuana jest terapią wykorzystującą konopie indyjskie do zmniejszania dolegliwości występujących w wielu różnych schorzeniach, takich jak m.in. anoreksja, fibromialgia, nowotwory czy zespół stresu pourazowego. Takie działanie medycznej marihuany na organizm jest możliwe dzięki zawartym w niej kannabinoidom, głównie THC i CBD, które posiadają właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwdrgawkowe i neuroprotekcyjne, a to nie wszystkie z ich potencjalnych działań terapeutycznych.
Szereg właściwości leczniczych sprawia, że medyczna marihuana sprawdza się również w łagodzeniu objawów związanych z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak toczeń rumieniowaty układowy, ponieważ wycisza nadreaktywny układ odpornościowy i zmniejsza stany zapalne, które są główną przyczyną tego przewlekłego schorzenia.
Badania dotyczące medycznej marihuany i tocznia układowego
Nie ma zbyt wielu badań, które sprawdzałyby, jak terapia medyczną marihuaną wpływa na objawy tocznia rumieniowatego układowego, ale te które istnieją potwierdzają, że przyjmowanie suszu konopnego może wpłynąć na regulację układu endokannabinoidowego i przynieść pozytywne efekty w postaci zmniejszenia objawów choroby.
W jednym z takich badań, które zostało przeprowadzone na pacjentach z toczniem rumieniowatym układowym i osobach zdrowych wykazano podwyższone poziomy endokannabinoidów, jeśli w organizmie toczy się długotrwały stan zapalny. Głównie obserwuje się wysoki poziom 2-AG, czyli 2-arachidonoylglycerolu – endokannabinoidu, który wiąże się z receptorami CB2 znajdującymi się w dużej ilości w układzie odpornościowym.
Naukowcy zauważyli również, że im wyższy poziom tego endokannabinoidu, tym niższa aktywność choroby. To może sugerować, że układ endokannabinoidowy wpływa pozytywnie na toczeń, zmniejszając dolegliwości choroby. Jednak potrzeba większej ilości badań dotyczących wykorzystania marihuany w toczniu, aby dokładnie potwierdzić, w jakim stopniu kannabinoidy mogą wpłynąć na tę chorobę.
Podsumowanie
Toczeń rumieniowaty układowy to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która powoduje powstanie stanów zapalnych, co niekorzystnie wpływa na cały organizm, wywołując szereg różnych objawów. Medyczna marihuana może korzystnie wpłynąć na przebieg choroby, oddziałując nie tylko na objawy, takie jak ból stawów i mięśni, stany podgorączkowe i zmiany skórne, ale również główną przyczynę choroby, jaką jest nadmierna reaktywność układu odpornościowego. Takie działanie konopi medycznych może poprawić jakość życia pacjentów i stać się dla nich możliwością na zmniejszenie ilości przyjmowanych leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz innych, które wykorzystywane są do łagodzenia choroby.
