aktualności 4

Historia marihuany – konopne kuracje dawniej i dziś

Publikacja: 7 listopada, 2022

Konopie uznawane są za jedne z najstarszych roślin na świecie. Od bardzo dawna towarzyszą człowiekowi w różnych dziedzinach życia, począwszy od wytwarzania lin i papieru, poprzez leczenie chorób, a kończąc na odprawianiu rytuałów religijnych. Dowiedz się, jaką drogę przebyła marihuana od starożytności do współczesności, gdzie z powodzeniem wykorzystywana jest w leczeniu wielu chorób.

Marihuana w medycynie chińskiej

W starożytnych chinach uprawiano konopie siewne, które następnie były wykorzystywane do produkcji lin, papieru, sieci, ubrań i lekarstw. Chiński cesarz Shen-Nung (2700 p.n.e.), który zgłębiał wiedzę o rolnictwie i roślinach, napisał “Shen Nung Pen Ts’ao Ching”. Jest to spis stosowania roślin leczniczych, w którym znalazła się również marihuana. Napary z kwiatów konopi zalecane były jako lekarstwo na dnę moczanową, reumatyzm, malarię, bóle menstruacyjne, a także demencję starczą. 

Lecznicze właściwości konopi wykorzystywał również chiński chirurg Hua Tuo w II w. n.e.. Stosował on połączenie żywicy z konopi wraz z winem (tzw. “ma-yo”), które podawał swoim pacjentom przed operacją, aby zmniejszyć dolegliwości bólowe. 

Z kolei w XVI wieku, chińscy lekarze wykorzystywali przeciwwymiotne właściwości marihuany. 

Marihuana w Indiach

W starożytnych Indiach marihuana odegrała znaczącą rolę zarówno w lecznictwie, jak i praktykach religijnych. Jej zdrowotne właściwości zostały opisane w Atharwaweda, świętym tekście wedyjskim. Nasiona konopi wymieniane są tam jako jedna z pięciu świętych roślin, która wraz z mlekiem i przyprawami (cynamonem, kardamonem), używana była w formie napoju na cześć Shivy.

Lecznicze właściwości marihuany zostały opisane również w Sushruta Samhita, czyli ajurwedyjskich tekstach o medycynie. Według zapisków była ona używana jako środek przeciwbólowy, znieczulający, przeciwdrgawkowy i poprawiający apetyt. 

Lecznicze właściwości konopi w starożytnym Egipcie

Lecznicze właściwości marihuany były dobrze znane egipskim położnym, które wykorzystywały ją jako środek przeciwbólowy stosowany przy porodach oraz w stanach zapalnych pochwy. Ponadto, jak wskazuje papirus Ebersa, konopie były stosowane w stanach zapalnych, jaskrze czy hemoroidach. Według papirusu z Fayyum, egipcjanie stosowali marihuanę również w kuracjach antynowotworowych.

Co ciekawe, naukowcy znaleźli ślady marihuany na zwłokach Ramzesa II. Ten egipski faraon żył 96 lat, gdzie średnia wieku w tamtych czasach wynosiła zaledwie 40 lat. Być może było to spowodowane regularnym stosowaniem konopi. 

Marihuana w Grecji i Rzymie

Grecy i Rzymianie również doceniali prozdrowotne właściwości marihuany. Lekarz i farmakolog Pedaniosa Dioskurydesa (5), w swoim dziele “De materia medica”, umieścił konopie indyjskie w oficjalnym lekospisie jako lekarstwo na ból ucha. W tym samym czasie rzymski historyk Pliniusz Starszy, opisał w “Naturalis Historia” marihuanę jako środek na dnę moczanową oraz ból stawów. 

Z kolei w II w. n.e. Galen, jeden z najbardziej znanych starożytnych lekarzy, zalecał palenie marihuany w uśmierzaniu bólu ucha, jednocześnie przestrzegając przed ich nadużywaniem ze względu na właściwości euforyczne.

Konopie indyjskie w historii Arabii i Persji

Około 1000 roku n.e., Arabowie odkryli medyczne zastosowanie marihuany w leczeniu padaczki. Co więcej, perski uczony i lekarz Awicenna, w swoim dziele “Kanon Medycyny”, opisał szerokie zastosowanie tej rośliny m.in w leczeniu infekcji, bólów głowy, obrzęków czy zapalenia oka.

Persowie i Arabowie odkryli również odurzające właściwości haszyszu, czyli żywicy z konopi indyjskich lub siewnych, bogatej w THC. 

Konopie w Europie

Konopie siewne w Europie były wykorzystywane głównie do produkcji lin, żagli czy papieru. W Anglii za panowania Henryka VIII były one głównymi roślinami stosowanymi w przemyśle, a rolnicy mieli obowiązek ich uprawiania. Za odmowę, groziły im wysokie kary finansowe. 

Z kolei podczas kampani w Egipcie, żołnierze armii francuskiej przejęli od miejscowych zwyczaj zażywania haszyszu. Jednak w 1798 roku Napoleon Bonaparte wydał zakaz jego stosowania, ponieważ zauważył, że zakłóca racjonalne myślenie oraz wywołuje zaburzenia psychiczne u żołnierzy. 

Obserwacje Napoleona zainteresowały francuskiego psychiatrę J. Moreau, który napisał książkę pod tytułem “Haszysz i choroby psychiczne”. Lekarz zawarł w niej własne spostrzeżenia na temat wpływu haszyszu na układ nerwowy, za co w 1946 roku otrzymał wyróżnienie honorowe Francuskiej Akademii Nauk.

Ogromną wiedzę na temat marihuany przywiózł z Indii do Szkocji lekarz William O’Shaughnessy. Jego fascynacja konopiami zapoczątkowała badania nad ich właściwościami leczniczymi zarówno w Europie, jak i w Ameryce Północnej. 

Konopie w Ameryce Północnej

Za sprawą podboju Ameryki przez Francuzów i Brytyjczyków, marihuana trafiła do USA. W Stanach Zjednoczonych pierwsze uprawy konopi indyjskich pojawiły się m.in. w Kentucky, Nowym Jorku czy Kalifornii. W 1850 roku zostały one również wpisane do oficjalnej listy leków i stały się ogólnodostępne. 

Jednak na przełomie XIX i XX w. nastały czasy, w których zaczęto karać za spożycie konopi. Miało to związek głównie z jej psychoaktywnym działaniem. Pod wpływem działaczy zapomniano o prozdrowotnych właściwościach konopi indyjskich, a wiele krajów wprowadziło zakaz posiadania tych roślin. Ponadto zakazano uprawy konopi.

Marihuana współcześnie – legalizacja konopi indyjskich i medycznej marihuany

W XXI sytuacja marihuany ulega zmianie, świat przypomniał sobie o jej działaniu leczniczym. Na nowo rozpoczęły się badania, dzięki którym poznaliśmy nowe kannabinoidy i właściwości lecznicze konopi.

W konsekwencji wiele krajów zmieniło swój stosunek do terapii konopiami indyjskimi i zaczęło legalizować ich stosowanie. W Europie można skorzystać z tej formy leczenia m.in. w Czechach, Niemczech, Holandii czy Irlandii.

Legalizacja uprawy konopi leczniczych w Polsce

W 2017 roku Polska dołączyła do innych krajów, w których możliwe i legalne stało się leczenie medyczną marihuaną. W wyniku nowelizacji ustawy o narkomanii, od kwietnia 2022 roku możliwa jest również uprawa konopi indyjskich na terenie Polski. Jednak mogą to robić tylko niektóre instytuty państwowe po spełnieniu wszystkich wymaganych kryteriów.

Podsumowanie

Historia konopi jest bardzo bogata i różnorodna. Od zarania dziejów rośliny te wykorzystywane były przez człowieka do wyrobu np. ubrań, lin czy papieru. Istotne było również jej stosowanie w medycynie, co zainteresowało współczesnych naukowców do przeprowadzenia badań dotyczących jej leczniczych właściwości. 

Dzięki nowoczesnej technologii udało się dokładniej sprawdzić, jakie efekty terapeutyczne przynosi przyjmowanie konopi. To sprawiło, że medyczna marihuana stosowana jest obecnie w leczeniu tak wielu chorób. 

Bibliografia

1 Cannabis in Chinese Medicine: Are Some Traditional Indications Referenced in Ancient Literature Related to Cannabinoids?  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5345167/

2 History of Cannabis in Ancient China https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-teenage-mind/201105/history-cannabis-in-ancient-china

3 http://antiquecannabisbook.com/chap2B/Egypt/Eber-A.htm

4 https://drugtimeline.ca/event/cannabis-pollen-found-mummy-ramesses-ii-who-died-1/

5 https://www.britannica.com/biography/Pedanius-Dioscorides

6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5628559/