Borelioza. Przyczyny, objawy, leczenie choroby

Borelioza – wieloukładowa choroba zakaźna

Borelioza to wieloukładowa choroba zakaźna, która powstaje przez ukąszenie kleszcza i zakażenie organizmu bakteriami z grupy krętków Borrelia burgdorferi. Nazywana jest również krętkowicą kleszczową lub chorobą/boreliozą z Lyme.

Borelioza – przyczyny

Przyczyną boreliozy jest zakażenie organizmu bakteriami Borrelia burgdorferi. W Polsce zakażenie przenoszone jest głównie przez kleszcza pospolitego (Ixodes ricinus), który wszczepia się w skórę człowieka przy pomocy aparatu kłująco-ssącego wprowadzając jednocześnie substancję znieczulającą (ukłucie jest więc niewyczuwalne).

Do zakażenia dochodzi poprzez ślinę lub treść jelitową kleszcza, który w ten sposób przekazuje krętki Borelii do organizmu człowieka. Zakażenie następuje po około 24 – 48 godzinach. Dlatego im szybciej kleszcz zostanie namierzony i usunięty, tym mniejsze ryzyko zakażenia boreliozą.

Kleszcze wybierają miejsca miękkie, cienkie i dobrze ukrwione, takie jak: pachy, pachwiny, wewnętrzna strona ud lub ramion, pośladki i skóra głowy.

Nie każdy kto będzie miał styczność z zakażeniem krętkami Borrelia choruje na boreliozę. U niektórych osób organizmowi udaje się wyeliminować bakterie samoistnie, co przekłada się na posiadanie przeciwciał boreliozy nigdy na nią nie chorując.

Objawy i skutki boreliozy

Początkowo borelioza przebiega bezobjawowo. Następnie, po 1 – 6 tygodniach pojawiają się pierwsze objawy choroby. Najpowszechniejszym z nich jest rumień wędrujący, który pojawia się u około 40% chorych. Rumień to zaczerwieniony obszar skóry wokół wkłucia się kleszcza, który może utrzymywać się od kilku dni do nawet 3 – 4 tygodni.

Objawy boreliozy to również:

• przewlekłe zmęczenie,
• bóle i zawroty głowy,
• stan podgorączkowy lub gorączka,
• drgawki,
• zapalenie stawów (najczęściej kolanowego),
• problemy z sercem,
• zaburzenia narządu wzroku,
• stany zapalne,
• porażenie nerwu twarzowego,
• a nawet zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Objawy mogą występować po kilku tygodniach, miesiącach, a nawet latach od momentu zakażenia. Ponadto trudność w zdiagnozowaniu boreliozy sprawia, że może być ona nieleczona przez długi czas. Brak jakichkolwiek terapii prowadzi do powikłań m.in. porażenia nerwów twarzowych, zapalenia mięśnia sercowego czy zapalenia stawów.

Stadia rozwoju boreliozy

Borelioza ma charakter postępującej choroby i może przebiegać w trzech etapach:

• I stadium (I faza) – może rozwijać się bezobjawowo lub charakteryzować się rumieniem wędrującym. Czasami mogą pojawić się również mniejsze wykwity skórne, które spowodowane są rozsiewem krętków Borrelia po całym ciele. Typowe dla tego stadium są również objawy grypopodobne. 
• II stadium (faza II) – rozpoczyna się kilka miesięcy od momentu zakażenia. Pojawiają się dolegliwości ze strony układu nerwowego, kostno-stawowego oraz układu krążenia. Rzadko mogą wystąpić zaburzenia psychiczne oraz zaburzenia widzenia.
• III stadium (faza III) – pojawia się po wielu miesiącach, a nawet latach. Charakteryzuje się nieodwracalnymi zmianami w stawach, w układzie nerwowym oraz przewlekłym zapaleniem skóry. Zmiany skórne przybierają postać niebiesko-czerwonego przebarwienia z towarzyszącym mu obrzękiem. Wraz z czasem trwania choroby może dojść do stopniowego zaniku skóry. 

Diagnostyka i leczenie boreliozy

Borelioza to choroba, którą niekiedy trudno jest wykryć ze względu na m.in. opóźnione i niespecyficzne objawy. Rozpoznanie choroby opiera się na stwierdzeniu objawów skórnych, przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego oraz na podstawie badań serologicznych, które weryfikują istnienie przeciwciał we krwi.

Obecność rumienia i potwierdzenie kontaktu z kleszczem przez chorego uznawane jest za wskazanie do rozpoczęcia terapii farmakologicznej. W zależności od stadium i postaci klinicznej boreliozy stosuje się leczenie antybiotykami, a dokładniej połączenie kilku z nich. Czas trwania antybiotykoterapii waha się od 14 do 30 dni.

Niestety pomimo zakończenia leczenia, pacjenci często uskarżają się na występowanie różnych dolegliwości, które utrzymują się przez długi czas. Najczęściej jest to: ból głowy, ból mięśni, bóle kostno-stawowe, nerwobóle, nudności, napady drgawkowe, zmęczenie oraz zaburzenia funkcji poznawczych. W takich przypadkach pacjenci mogą skorzystać z terapii medyczną marihuaną.

Działanie konopi a borelioza

Istnieją dowody naukowe, że układ endokannabinoidowy, który odpowiada za utrzymywanie wewnętrznej równowagi organizmu, jest powiązany z boreliozą. Układ ten moduluje wiele funkcji organizmu m.in. ból, energię, nastrój, sen, reakcje zapalne oraz odpowiedź immunologiczną.

W jednym z badań odkryto, że osoby chore na boreliozę mają podwyższony poziom dwóch cząsteczek, które oddziałują z układem endokannabinoidowym. Jedna z nich, o nazwie palmitoiloetanoloamid (PEA), wykazuje właściwości przeciwzapalne. Pomimo braku oddziaływania na receptory CB1 i CB2 układu, wzmacnia aktywność anandamidu, czyli jednego z głównych endokannabinoidów występujących w organizmie człowieka. Dodatkowo każda choroba związana jest z brakiem wewnętrznej homeostazy, a zawarte w konopiach związki w naturalny sposób pomagają przywrócić ciału wewnętrzny balans.

Wykorzystanie medycznej marihuany w leczeniu boreliozy

Medyczna marihuana posiada szerokie spektrum działania leczniczego. Dzięki badaniom dotyczącym jej wpływu na organizm, możemy wnioskować, że związki aktywne zawarte w konopiach są w stanie pomóc osobom chorym na boreliozę. Kannabinoidy takie jak i CBD, wykazują silne działanie przeciwbakteryjne, które może mieć istotne znaczenie w leczeniu choroby z Lyme. Ponadto wykazują właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne. Doskonale sprawdzają się w leczeniu różnego rodzaju przewlekłego bólu, nerwobólów oraz stanów zapalnych.

Medyczna marihuana a borelioza – podsumowanie

Marihuana korzystnie wpływa na lęk i depresję, które stanowią częstą dolegliwość u pacjentów z boreliozą, zmniejszając uczucie lęku i polepszając nastrój. Stymuluje sen, dodaje energii, łagodzi napady drgawkowe i zmniejsza nudności. Takie efekty terapeutyczne konopi sprawiają, że jest ona remedium na wszystkie dolegliwości boreliozy. Co więcej, stanowi znacznie bezpieczniejszą terapie od leczenia farmakologicznego.