Ataki paniki. Przyczyny, obawy, leczenie.

Ataki paniki to coraz częstsza przypadłość ludzi na całym świecie. W zależności od częstotliwości i nasilenia, mogą niekorzystnie wpływać na jakość życia i zaburzać normalne funkcjonowanie.

Statystycznie częściej dotyczą kobiet, niż mężczyzn a przyczyn tej przypadłości może być bardzo wiele.

Czym są ataki paniki?

Ataki paniki należą do zaburzeń lękowych i stanowią jedno z najczęściej występujących zaburzeń emocjonalnych. Określane są jako nagłe wystąpienie silnego lęku, którego nie można uzasadnić żadnym poprzedzającym wydarzeniem.

Zwykle stan utrzymuje się od kilku do kilkunastu minut (ciężkie przypadki mogą trwać nawet kilka godzin) i towarzyszą mu objawy ogólnoustrojowe np. duszność czy zawroty głowy. Pomimo krótkiego trwania, niekorzystnie wpływają na codzienne funkcjonowanie człowieka i sprawiają, że osoba ich doświadczająca żyje w ciągłym stresie obawiając się kolejnego ataku.

Niestety, napadów paniki nie można przewidzieć, co potęguje strach i lęk. 

Przyczyny schorzenia

Podłożem nagłych napadów lęku mogą być zarówno czynniki emocjonalne jak i środowiskowe. Najczęściej związane są z traumatycznymi wydarzeniami (np. zdrada, śmierć bliskiej osoby) lub nieprzyjemnymi sytuacjami jak niepowodzenie w pracy czy problemy finansowe.

Przyczyną mogą być również czynniki genetyczne, chociaż jak dotąd nie odkryto w jaki sposób jest to możliwe, oraz psychologiczne, co określa się jako niekorzystny sposób myślenia i postrzegania doznań cielesnych. Ten czynnik związany jest z negatywnymi skojarzeniami, pesymistycznym lub wręcz katastroficznym myśleniem oraz złą interpretacją zmian zachodzących w organizmie np. pojawiające się kłucie w sercu osoby z atakami paniki odbierają jako zwiastun zawału serca, a nawet śmierci. 

Objawy ataków paniki

Głównym objawem ataku paniki jest paraliżujący strach i silny lęk o własne życie.

Osoba doświadczająca tej sytuacji odczuwa potrzebę ucieczki (często ucieka na oślep) i schowania się w bezpiecznym miejscu. Dodatkowo pojawiają się objawy somatyczne (cielesne) takie jak:

• zawroty głowy
• ból głowy
• szum w uszach
• nadmierna potliwość
• uderzenia gorąca
• przyspieszone bicie serca
• ucisk w klatce piersiowej
• ból brzucha
• nudności
• trudności w oddychaniu
• przejściowe problemy z widzeniem
• drętwienie kończyn

Długotrwale  utrzymujące się ataki paniki prowadzą do obniżenia jakości życia. Sprawiają również, że osoba unika miejsc oraz ludzi przy których nastąpił napad i stopniowo wycofuje się ze swojego dotychczasowego życia.

Ataki paniki mogą również współwystępować z epizodami depresyjnymi, co może być szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia. 

Metody leczenia ataków paniki

Doświadczenie kilku ataków paniki powinno skłonić chorego do konsultacji z lekarzem psychiatrą. Leczenie polega przede wszystkim na obszernym wywiadzie i znalezieniu dokładnej przyczyny dolegliwości. Następnie stosuje się zmianę sposobu skojarzeń, co pomaga w inny sposób postrzegać lęk – jako wynik ataków paniki a nie ich przyczynę.

W niektórych przypadkach istnieje konieczność zastosowania terapii farmakologicznej. W leczeniu zaburzeń lękowych, w tym ataków paniki, stosuje się benzodiazepiny i leki przeciwdepresyjne, które zmniejszają napięcie i pomagają radzić sobie z napadami. Niestety, po odstawieniu leków u wielu pacjentów ataki paniki wracają. W takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest jednoczesne prowadzenie psychoterapii z leczeniem farmakologicznym.

Alternatywną metodą jest terapia medyczną marihuaną, której efekty pojawiają się szybko, a przy tym nie powoduje tak dotkliwych działań niepożądanych jak stosowane leki. 

Ataki paniki a układ endokannabinoidowy

Układ endokannabinoidowy to jeden z układów ludzkiego organizmu. Jego zadaniem jest przede wszystkim utrzymanie równowagi w ludzkim ciele. Wśród jego elementów wyróżnia się m.in. endokannabinoidy i receptory CB1 i CB2, które oddziałują z fitokannabinoidami zawartymi w konopiach indyjskich.

Dzięki temu, że receptory układu endokannabinoidowego rozsiane są po całym organizmie (występują m.in. w układzie nerwowym i odpornościowym), wpływają na jego ogólne funkcjonowanie. W związku z tym poprawne działanie tego układu wpływa również na ataki paniki.

Występujące w mózgu ciało migdałowate odpowiada za odczuwanie emocji i reagowanie na stres. Uczy również mózg jak radzić sobie ze strachem i lękiem. W przypadku ataków paniki zdolności te zostają zaburzone, a dzięki zastosowaniu medycznej marihuany możliwa jest naprawa i regulacja funkcji ciała migdałowatego. 

Terapia medyczną marihuaną w atakach paniki

Za lecznicze właściwości marihuany odpowiadają przede wszystkim dwa kannabinoidy CBD i THC. Uważa się, że w zależności od stężenia tych substancji w konopiach indyjskich, marihuana może działać korzystnie na ataki paniki lub zwiększać objawy lękowe. W jednym z badań wykazano, że marihuana wywołuje uspokojenie i kojąco wpływa na układ nerwowy, co zmniejsza odczuwanie lęku. Ponadto reguluje zaburzenia funkcji poznawczych i dyskomfort związany z atakami.

Należy jednak pamiętać, że na odczucia związane ze stosowaniem marihuany wpływa wiele czynników m.in. tolerancja organizmu czy dokładne stężenie kannabinoidów. W niektórych przypadkach stosowanie konopi indyjskich może zwiększać napady lęków, co spowodowane jest przede wszystkim wysoką zawartością THC. Jego nadmierna ilość zbyt mocno stymuluje ciało migdałowate, co przyczynia się do zwiększonego odczuwania niepokoju i strachu. Dlatego w leczeniu tego rodzaju zaburzeń korzystniejsze są odmiany z wyższym poziomem CBD i niższą zawartością THC. 

Co ciekawe, THCv znany również jako tetrahydrokannabiwaryna, pomaga zmniejszyć objawy osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi, w tym atakami paniki. Pomimo podobnej budowy do THC i działania psychoaktywnego, w inny sposób wpływa na organizm. THCv wywołuje uczucie euforii, zmniejsza zaburzenia lękowe i ataki paniki. 

Wpływ CBD na ataki paniki

CBD to jeden z głównych kannabinoidów zawartych w konopiach indyjskich. Jedną z jego właściwości jest zwiększenie zdolności endokannabinoidów do regulacji i kontrolowania prawie wszystkich funkcji zachodzących w organizmie.

Kannabidiol zwiększa również ilość anandamidu, czyli jednego z endokannabinoidów, który aktywuje receptory CB1 w ciele migdałowatym i korzystnie wpływa na jego aktywność. Dzięki temu możliwe jest obniżenie poziomu lęku oraz poprawa nastroju. CBD zwiększa również poziom serotoniny, czyli hormonu szczęścia, co korzystnie wpływa na ogólną poprawę komfortu życia. 

Medyczna marihuana a ataki paniki – podsumowanie

Stosowanie medycznej marihuany jako terapii uzupełniającej leczenie ataków paniki jest dość nowym kierunkiem, jednak warto skonsultować tę metodę z doświadczonym lekarzem psychiatrą. Korzyści z palenia marihuany sprawdzają się również w leczeniu stanów lękowych oraz innych zaburzeń psychicznych. Konopie jako naturalnie występujące rośliny, wywołują zdecydowanie mniejsze skutki uboczne niż tradycyjna farmakoterapia. Pamiętaj, nigdy na własną rękę nie rezygnuj w leków bez konsultacji z lekarzem.