W Polsce co roku około 80 tysięcy osób doznaje udaru mózgu. Jego następstwa w ciężkich przypadkach mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie, a nawet śmierci pacjenta. Według statystyk, jedynie 50% chorych odzyskuje całkowitą sprawność po przebytym udarze mózgu. Czy medyczna marihuana może pomóc pacjentom po udarze w łagodzeniu jego skutków? Sprawdź, co na ten temat mówią badania.
Udar mózgu
Udar mózgu, dawniej zwany apopleksją (paraliż mózgu), to zespół objawów neurologicznych związanych z powstaniem uszkodzenia części mózgu w wyniku zatrzymania dopływu krwi do jego tkanek. Stan ten uznaje się za zagrażający życiu i wymaga jak najszybszej hospitalizacji.
Udar mózgu można podzielić na dwa rodzaje:
- udar niedokrwienny,
- udar krwotoczny.
Udar niedokrwienny
Ten typ udaru mózgu stanowi 85-90% wszystkich przypadków. Jego przyczyną jest częściowe lub całkowite zablokowanie tętnicy odpowiedzialnej za dostarczanie krwi do mózgu. Najczęściej za tę niedrożność odpowiedzialna jest miażdżyca, czyli choroba polegająca na odkładaniu się tzw. blaszek miażdżycowych (złożonych głównie z cholesterolu) w ścianach naczyń krwionośnych. W konsekwencji powodują one częściowe lub całkowite zamknięcie światła naczynia.
Inną przyczyną udaru niedokrwiennego jest zator, czyli zablokowanie tętnicy przez skrzeplinę. Taka skrzeplina może powstać w:
- sercu,
- tętnicy szyjnej,
- żyłach kończyn dolnych.
W przypadku gdy światło naczynia krwionośnego odblokuje się samoistnie i nie dojdzie do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu, mówimy o przemijającym niedokrwieniu mózgu, czyli mini udarze.
Udar krwotoczny
Udar krwotoczny mózgu zwany również wylewem, stanowi 10-15% wszystkich przypadków. Przyczyną tego rodzaju udaru jest pęknięcie tętnicy, co prowadzi do wylania się krwi poza naczynie, podrażnienia okolicznych tkanek nerwowych oraz wzrostu ciśnienia śródczaszkowego.
Udar krwotoczny dzieli się na:
- krwotok śródmózgowy – powstaje w wyniku nieleczonego lub leczonego niewłaściwie nadciśnienia, podczas którego dochodzi do powstania tzw. mikrotętniaków wewnątrz mózgu, które łatwo ulegają pęknięciu;
- krwotok podpajęczynówkowy – powstaje na skutek pęknięcia tętniaka lub innych wad naczyń krwionośnych.
Objawy udaru mózgu
W zależności od przyczyny powstania udaru mózgu oraz jego umiejscowienia, udar może powodować różne objawy. W sytuacji gdy dojdzie do blokady tętnicy w ważnych dla życia obszarów mózgu (np. pniu mózgu), skutki niedokrwienia mogą być bardzo rozległe i poważne.
Do najczęściej występujących objawów udaru mózgu zalicza się:
- zaburzenia widzenia,
- osłabienie mięśni twarzy,
- niedowład kończyn,
- zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej,
- silny i nagły ból głowy,
- utratę przytomności.
Niezależnie od stopnia nasilenia niepokojących objawów, należy jak najszybciej przetransportować chorego na oddział ratunkowy. W przypadku udaru, niedotlenione komórki mózgu zaczynają obumierać już po upływie 4 minut. W takiej sytuacji liczy się każda sekunda, by uchronić pacjenta przed nieodwracalnymi zmianami w organizmie i śmiercią.
Leczenie skutków udarów medyczną marihuaną
Marihuana medyczna charakteryzuje się m.in. działaniem neuroprotekcyjnym na cały układ nerwowy, w tym komórki mózgowe. Jak donoszą naukowcy, za te właściwości w głównej mierze odpowiada CBD, co sprawia, że odmiany medycznej marihuany bogate w ten kannabinoid mogą pomóc pacjentom w leczeniu skutków udaru mózgu.
CBD a uszkodzenia mózgu
Według badań, w krótkim czasie po podaniu kannabidiolu rozpoczynają się procesy chroniące neurony i astrocyty (komórki znajdujące się w mózgu) przed uszkodzeniem spowodowanym ich niedotlenieniem. Odbywa się to poprzez wpływ CBD na układ endokannabinoidowy (ESC), a dokładniej jego elementy, takie jak endokannabinoidy oraz receptory.
Ponadto kannabidiol nie posiada działania psychoaktywnego i przyczynia się do redukcji stanów zapalnych układu nerwowego. Działa również immunomodulująco oraz zmniejsza zmiany naczyniowe podczas epizodów niedokrwiennych.
Warto również wspomnieć, że CBD posiada właściwości przeciwbólowe, które skutecznie zmniejszają ból neuropatyczny. To sprawia, że wszystkie właściwości substancji zawartych w konopiach wpływają na szybszą regenerację pacjenta oraz ograniczają skutki udaru mózgu.
Marihuana medyczna w profilaktyce przeciwudarowej
Marihuana medyczna może nie tylko pomóc w terapii po przebytym udarze, ale również pośrednio zapobiegać jego występowaniu poprzez zmniejszenie czynników zwiększających ryzyko udaru.
Na przykład olej CBD o pełnym spektrum wykazuje właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne, które mogą chronić organizm przed pojawieniem się wielu chorób, w tym udaru mózgu.
Jedną z głównych przyczyn powstawania udaru uznaje się choroby układu krążenia, w tym nadciśnienie tętnicze. Za powstawanie nadciśnienia odpowiada głównie stres oraz niewłaściwy styl życia. W jednym z badań przeprowadzonym w 2017 wykazano, że CBD obniża ciśnienie krwi u uczestników poddanym sytuacjom stresowym.
Kannabidiol może również działać profilaktycznie w przypadku miażdżycy poprzez regulację poziomu cholesterolu w organizmie. Dodatkowo wiążąc się z receptorami układu endokannabinoidowego może poprawić ogólne zdrowie serca oraz funkcjonowanie całego układu krążenia.
Leczenie medyczną marihuaną udaru – czas podania
W przypadku udaru mózgu ogromne znaczenie ma jak najszybsze jego rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniej terapii. Na wynik leczenia wpływa również stopień oraz rodzaj uszkodzenia komórek mózgowych.
Medyczna marihuana może znacząco złagodzić szkody wywołane niedokrwieniem mózgu, ale musi zostać podana jak najszybciej. Jak donoszą naukowcy najlepsze efekty występują, gdy pierwsze dawki marihuany zostaną zaaplikowane 1-3 dni po zdiagnozowaniu udaru.
Niestety opóźniając leczenie udaru mózgu trzeba liczyć się z nieodwracalnymi zmianami w mózgu oraz poważnymi jego konsekwencjami, jak paraliż czy śmierć.
Podsumowanie
Udar to niebezpieczny dla życia stan, w którym istotne znaczenie ma czas, zarówno jeśli chodzi o diagnozę, jak i rozpoczęcie leczenia. Według naukowców, podając medyczną marihuanę można ograniczyć negatywne skutki wyrządzone przez niedokrwienie mózgu, dzięki jej właściwościom, takim jak działanie neuroprotekcyjne, przeciwzapalne, antyoksydacyjne oraz przeciwbólowe.
Medyczna marihuana zastosowana w krótkim czasie po rozpoznaniu udaru, może zminimalizować jego szkody oraz przyspieszyć regenerację organizmu pacjenta. Warto również pamiętać, że zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego terapia medyczną marihuaną może być stosowana także w profilaktyce udaru mózgu.
