W przypadku silnych dolegliwości ciążowych lub objawów spowodowanych inną, współistniejącą chorobą, należy rozważyć wszystkie dostępne możliwości leczenia. Jedną z nich jest stosowanie marihuany, która świetnie radzi sobie z wieloma symptomami i poprawia jakość życia. Jednak stosowanie konopi w ciąży wydaje się być mocno kontrowersyjne, dlatego przyjrzyjmy się, co mówi na ten temat nauka.
Wpływ układu endokannabinoidowego na płód
Każdy człowiek posiada układ endokannabinoidowy, który składa się z receptorów endokannabinoidowych (m.in. CB1, CB2), endokannabinoidów oraz enzymów metabolicznych. Odpowiada on za utrzymywanie równowagi w organizmie oraz m.in. za rozwój centralnego układu nerwowego, w tym tworzenie się neuronów i wewnętrznego systemu połączeń.
Endokannabinoidy są niezbędne do zapłodnienia, wzrostu płodu i jego przetrwania. Ponadto receptory CB1 tworzą się w około 14 tygodniu ciąży. Sprawia to, że układ endokannabinoidowy odgrywa istotne znaczenie w rozwoju płodu.
Niebezpieczeństwa związane z przyjmowaniem marihuany w ciąży
Stosowanie marihuany jest przeciwwskazane, ponieważ istnieje za mało badań, które potwierdzałyby jej skuteczność i gwarantowały bezpieczeństwo w okresie ciąży i karmienia piersią. Ze względu na zawartość THC (substancja psychoaktywna), istnieje prawdopodobieństwo narażenia kobiety na powikłania związane z ciążą oraz zaszkodzenie rozwojowi płodu.
THC przenika przez łożysko i łączy się z układem endokannabinoidowym dziecka, co może negatywnie wpływać na:
- rozwój mózgu (m.in. zahamowanie tworzenia się neuronów),
- niższą wagę urodzeniową,
- zwiększenie ryzyka przyjęcia dziecka na oddział intensywnej opieki noworodkowej.
Ponadto THC wykazuje zdolność do podwyższania poziomu anandamidu, którego wysokie stężenie pomaga zajść w ciąże. Jednak kiedy już dojdzie do zapłodnienia, zwiększa ryzyko poronienia. Badanie z 2020 roku obejmujące prawie 11 500 dzieci wykazało, że dzieci matek stosujących konopie, mogą być narażone na podwyższone ryzyko rozwoju psychopatologii (w tym problemów społecznych) w dzieciństwie.
Co więcej, w jednym z badań odkryto również związek między używaniem konopi przez kobiety w ciąży, a występowaniem zaburzeń autystycznych u dzieci. Niektóre z objawów u dzieci uważa się za związane ze stosowaniem marihuany w ciąży. Należą do nich:
- niska masa urodzeniowa
- zahamowanie wzrostu
- zaburzenia w rozwijaniu zdolności motorycznych
- upośledzenie rozwoju funkcji wykonawczych
- problemy z pamięcią i koncentracją
Stosowanie marihuany w ciąży
Niektórzy specjaliści twierdzą, że marihuana nie ma złego wpływu na płód i może być stosowana w okresie ciąży. Nie zaprzeczają dowodom naukowym przeciwko stosowaniu konopi. Podważają jednak pochodzenie kobiet z badanych grup, zwracając szczególną uwagę na to, że czynniki środowiskowe, takie jak: słaba opieka zdrowotna, brak opieki prenatalnej, niedożywienie, istniejące choroby u matki, mogą znacząco wpłynąć na stan zdrowia i rozwój dziecka.
W jednym z badań przeprowadzonych w latach 80, porównywano dzieci matek stosujących konopie z matkami nie mającymi kontaktu z marihuaną. Wykazano, że nie ma różnic między dziećmi z obu grup pod względem funkcji poznawczych jak i reakcji na bodźce. Ponadto po 5 latach od przeprowadzenia badania nadal nie wykazano różnic w rozwoju dzieci.
Bezpieczeństwo CBD w ciąży
Niektóre z kobiet w ciąży odczuwa nieprzyjemne dolegliwości, takie jak:
- nudności,
- wymioty,
- wahania nastroju,
- zaburzenia lękowe,
- zaburzenia hormonalne.
To sprawia, że wiele z nich decyduje się na zastosowanie CBD (kannabidiol), czyli jednego z kannabinoidów zawartych w konopiach, który świetnie radzi sobie z nieprzyjemnymi objawami występującymi podczas ciąży.
W badaniu z 2016 roku wykazano, że stosowanie konopi bogatych w CBD, w celu zmniejszenia ostrych objawów podczas ciąży nie niesie poważnych konsekwencji dla zdrowia dziecka. Ponadto według naukowców kannabidiol wspomaga tworzenie się nowych połączeń nerwowych w mózgu dziecka i może wpływać na jego lepszy rozwój. CBD może być dobrym rozwiązaniem dla kobiet w ciąży cierpiących na silne wymioty, które mogą prowadzić do odwodnienia, niedożywienia, a nawet hospitalizacji.
CBD uznawane jest substancję bezpieczną. Nie powoduje działań niepożądanych, nawet przy stosowaniu wysokich dawek. Jednak ze względu na brak wystarczającej ilości badań potwierdzających bezpieczeństwo nie zaleca się stosowania CBD w ciąży.
Stosowanie konopi podczas karmienia piersią
Podobnie jak w przypadku kobiet w ciąży, podczas karmienia piersią również nie zaleca się stosowania marihuany ze względu na brak wystarczających badań w tym temacie. Nie ma jednoznacznych prac, które potwierdzają bezpieczeństwo stosowania konopi oraz tych, które wykazują szkody dla dzieci karmionych piersią. Udowodniono natomiast, że THC przenika do mleka matki, jednak nie jest w wystarczającej ilości aby odurzyć dziecko. Matki przyjmujące marihuanę mogą mieć trudności z produkcją mleka, a dzieci tych matek mogą mieć problem m.in. z:
- ssaniem,
- wolniejszym przyrostem masy ciała,
- zmniejszonym rozwojem motorycznym.
Z drugiej strony istnieją badania, które wykazują, że stosowanie konopi podczas karmienia piersią nie ma wpływu na dzieci i ich rozwój.
Podsumowanie:
Obecnie nie ma wystarczający badań, które określają pełne bezpieczeństwo przyjmowania marihuany w ciąży i podczas karmienia piersią.
Wobec braku danych odradza się jej stosowanie. Warto również rozdzielić kannabinoidy zawarte w marihuanie, ponieważ istnieje wyraźny podział na szkodliwy THC i bardziej bezpieczne CBD. Tylko od kobiety ciężarnej zależy, czy zdecyduje się na stosowanie konopi czy nie. Warto przeanalizować i ocenić wszystkie korzyści oraz straty, a także skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który pomoże podjąć właściwą decyzje.
