Spis treści: Urazy i choroby rdzenia kręgowego. Przyczyny i leczenie.
Rdzeń kręgowy wraz z mózgiem tworzy ośrodkowy układ nerwowy. Nawet niewielki uraz może doprowadzić do poważnych komplikacji, w tym paraliżu całego ciała.
Zazwyczaj do uszkodzenia rdzenia kręgowego dochodzi wskutek wypadków telekomunikacyjnych, upadków z wysokości lub aktów przemocy. Zdecydowanie rzadziej powstają one w wyniku chorób przewlekłych i zwyrodnień.
Leczenie urazów rdzenia kręgowego jest trudne i rzadko przynosi stuprocentowy efekt. Powrót do normalnego funkcjonowania wymaga zazwyczaj przebycia operacji, a następnie długiej rehabilitacji.
Charakterystyka urazów rdzenia kręgowego
Każdego roku urazu rdzenia kręgowego doświadcza od 250 tys. do 500 tys. osób. Dwukrotnie częściej dotykają one mężczyzn, głównie w wieku 20-29 lat. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) aż w 90 proc. przypadków do uszkodzenia rdzenia kręgowego dochodzi w wyniku fizycznego urazu w okolicy kręgosłupa. Zaledwie 10 proc. stanowią ubytki powstałe wskutek choroby – najczęściej raka i choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
Podział uszkodzeń rdzenia kręgowego opiera się na przyczynach ich powstawania i obszarze, jaki obejmują.
Wstrząśnienie rdzenia kręgowego
Powstaje w wyniku lekkiego upadku na plecy lub uderzenia. Objawy zazwyczaj ustępują w przeciągu kilku godzin od zdarzenia. Wśród nich występują:
- zwiotczenie mięśni,
- zaburzenia czucia,
- nietrzymanie lub zatrzymanie kału i moczu.
Stłuczenie rdzenia kręgowego
Wbrew pozorom jest to znacznie poważniejsze obrażenie niż wstrząśnienie rdzenia. Jeśli lekarz określa uraz jako stłuczenie oznacza to, że zniszczeniu uległa tkanka rdzeniowa. Często występuje krwawienie lub ucisk, które powodują pogłębienie zmian. W płynie mózgowo-rdzeniowym pojawia się krew.
W celu wyleczenia uszkodzenia konieczna jest długotrwała rehabilitacja.
Uciskanie lub zmiażdżenie rdzenia
Ucisk rdzenia kręgowego spowodowany jest nieprawidłowym ułożeniem struktur kostnych kręgosłupa (np. w wyniku wypadku lub znacznego wykrzywienia) lub obecnością guzów czy krwiaków. Występuje silny ból w zmienionej chorobowo okolicy i inne objawy charakterystyczne dla uszkodzeń rdzenia kręgowego.
W przypadku zmiażdżenia rdzenia dochodzi do nieodwracalnego paraliżu, kalectwa, a nawet śmierci.
Choroby rdzenia kręgowego
Zespół poprzecznego uszkodzenia połowy rdzenia (Browna-Séquarda)
Do wystąpienia tego schorzenia najczęściej prowadzi uraz w jednej części rdzenia np. dźgnięcie nożem, postrzelenie czy dożylne podawanie narkotyków w okolicach szyi. Jednak zdarza się, że zespół poprzecznego uszkodzenia powodują również inne choroby: nowotwory, stwardnienie rozsiane, pęknięcia krwiaków czy schorzenia zakaźne m.in. kiła i gruźlica.
W obszarze sąsiadującym z urazem dochodzi do porażenia mięśni i zaniku czucia. Po dłuższym czasie chory może doświadczyć zwiotczenia mięśni i utraty kontroli nad zwieraczami pęcherza i odbytu.
Zespół ogona końskiego
Rdzeń kręgowy zakończony jest dolnymi korzeniami nerwów rdzeniowych, które tworzą obszar nazywany końskim ogonem. Znajduje się on na wysokości ostatnich kręgów lędźwiowych.
Najczęściej przyczyną zespołu ogona końskiego jest uraz dolnej części kręgosłupa, w którego wyniku dochodzi do złamania lub powstania krwiaka w tych okolicach. Innymi powodami może być przepuklina jądra miażdżystego, guzy nowotworowe lub infekcje organizmu.
Każde schorzenie lub uraz prowadzący do zwężenia kanału kręgowego, a tym samym ucisku nerwów w okolicy lędźwi, może być przyczyną wystąpienia zespołu ogona końskiego.
Ostre poprzeczne zapalenie rdzenia
Neurologiczna choroba zapalna polegająca na stopniowym niszczeniu osłonki mielinowej otaczającej rdzeń kręgowy. Najczęściej występuje w obrębie odcinka piersiowego i jest powikłaniem po zakażeniu wirusowym górnych dróg oddechowych.
Osłonka mielinowa odpowiada za przewodzenie impulsów z pozostałych części układu nerwowego do rdzenia. Dlatego poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego może doprowadzić do porażenia kończyn, zaniku czucia, zaburzeń czynności pęcherza moczowego i jelit.
Zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego
Rzadka choroba autoimmunologiczna, w której organizm wytwarza przeciwciała atakujące układ nerwowy – w tym nerwy wzrokowe i rdzeń kręgowy. Dochodzi do demielinizacji, czyli niszczenia osłonek mielinowych włókien nerwowych.
Objawy obejmują zaburzenia widzenia (czasem nawet dochodzi do krótkotrwałej ślepoty) oraz symptomy typowe dla uszkodzenia rdzenia kręgowego – zaburzenia czucia, porażenie lub niedowład kończyn, nieprawidłowe działanie zwieraczy.
Uraz rdzenia kręgowego – przyczyny
Przyczyny powodujące konkretne rodzaje uszkodzeń rdzenia kręgowego zostały wymienione powyżej. Wśród najczęstszych sytuacji, które prowadzą do urazów tej części układu nerwowego, wymieniane są wypadki drogowe i skoki na główkę do zbyt płytkiej wody. Bywa też, że pacjent doświadcza uszkodzenia w wyniku dotkliwego pobicia.
Do pozostałych częstych przyczyn urazów rdzenia kręgowego zaliczamy:
- niedokrwienie lub niedotlenienie tkanek rdzenia,
- stwardnienie rozsiane,
- nowotwory występujące w obrębie kręgosłupa,
- złamanie kręgów wynikające z zaawansowanej osteoporozy,
- urazy powstałe podczas zabiegów medycznych np. punkcji lędźwiowej,
- poważne dyskopatie lub wykrzywienia kręgosłupa,
- choroby zakaźne i stany zapalne w obrębie rdzenia.
Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego
Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego obejmują głównie porażenie lub niedowład mięśni i zaburzenia czucia. Występuje również dotkliwy ból, problemy z oddychaniem oraz koordynacją ruchową i równowagą. Czasem pojawiają się także zaburzenia seksualne (impotencja), osłabienie odruchów i parestezje.
W zależności od odcinka, na którym doszło do urazu, symptomy dotykają innych części ciała. Im niżej powstał defekt, tym mniej dotkliwe są jego konsekwencje. Najpoważniejsze w skutkach są uszkodzenia szyjnych segmentów rdzenia kręgowego (od C1 do C8).
Jeśli uraz obejmuje pierwsze cztery segmenty, najczęściej dochodzi do zgonu w wyniku porażenia mięśni oddechowych. Segment C4 i C5 odpowiadają za porażenie wszystkich kończyn. Uraz zaledwie kilka centymetrów niżej (C6 i C7) prowadzi do niedowładu rąk i porażenia nóg.
Uszkodzenie na wysokości najniższych segmentów szyjnych i górnych segmentów piersiowych powoduje podobne objawy jedynie w dolnych kończynach. Niżej położone defekty prowadzą najczęściej tylko do zaburzeń zwieraczy.
Leczenie chorób i urazów rdzenia kręgowego
Nie odnaleziono dotychczas metody, która doprowadziłaby do regeneracji uszkodzonego rdzenia kręgowego. Dlatego też ogromne znaczenie ma jak najszybsza interwencja.
Jeśli doszło do wypadku i złamania kręgosłupa, konieczna może być natychmiastowa operacja neurochirurgiczna. Obecnie stosowaną metodą jest również podawanie glikokortykosteroidów, jednak nie u wszystkich pacjentów przynoszą one oczekiwany skutek.
W urazach rdzenia kręgowego specjaliści zalecają również zażywanie leków przeciwbólowych (w tym opioidów), przeciwzapalnych i antydepresyjnych.
Czas odgrywa dużą rolę również w przypadku rehabilitacji. Warto rozpocząć ją natychmiast po ustabilizowaniu stanu chorego. Fizjoterapia obejmuje ćwiczenia fizyczne, oddechowe i terapię manualną. Chory powinien być również poddawany biernym aktywnościom, które zapobiegną powstawaniu zwyrodnień.
Leczenie medyczną marihuaną urazów i chorób rdzenia kręgowego
Uraz rdzenia kręgowego w przeważającej części przypadków wywraca życie do góry nogami. Pacjent musi od nowa uczyć się wykonywania podstawowych czynności, a zazwyczaj nie udaje mu się powrócić do pełnej sprawności. Prowadzi to do depresji i obniżenia jakości życia.
Trwałe uszkodzenia rdzenia kręgowego powodują przewlekły ból i spastyczność mięśni.
Działanie przeciwbólowe
Coraz więcej chorych ze schorzeniami rdzenia kręgowego stosuje medyczną marihuanę w celu łagodzenia objawów. Większość z nich (ponad 70 proc.) używa jej jako środka przeciwbólowego. Nieco mniej osób (46,3 proc.) przyznaje, że pozwala im zmniejszyć dolegliwości mięśniowe.
Wspomaganie snu
Inne badanie przyniosło podobne wyniki, jednak jego uczestnicy zauważyli również wpływ konopi indyjskich na pozostałe objawy, takie jak bezsenność i niepokój. Aż 63,3 chorych z uszkodzeniami rdzenia kręgowego przyznało, że medyczna marihuana łagodzi symptomy z większą skutecznością i mniejszą ilością skutków ubocznych niż leki na receptę.
Porównywalna skuteczność opioidów i kannabinoidów coraz częściej znajduje potwierdzenie w badaniach. Podczas przeglądu wyników pochodzących z różnych źródeł, specjaliści stwierdzili, że zażywanie medycznej marihuany pozwala zmniejszyć dawki opioidów nawet o 74 proc. u chorych z przewlekłym bólem. W przypadku leków o tak dużym potencjale uzależniającym i licznych skutkach ubocznych, zastąpienie ich naturalnymi metodami odgrywa ogromną rolę dla organizmu pacjenta.
Medyczna marihuana a urazy i choroby rdzenia kręgowego – podsumowanie
Uszkodzenia rdzenia kręgowego zaliczają się do jednych z najpoważniejszych w skutkach urazów ciała. Wszelkie sposoby na złagodzenie konsekwencji z nich wynikających znacząco poprawiają jakość życia chorych.
Stosowanie marihuany medycznej jest skuteczne w leczeniu bólu i może pomóc odwrócić powstałe w rdzeniu kręgowym ubytki. Nadal trwają badania nad sposobami leczenia umożliwiającymi regenerację tego ważnego narządu. Jednak odnalezienie naturalnej metody efektywnie łagodzącej objawy jest bez wątpienia dużym krokiem dla pacjentów na całym świecie.
– Czy terapia medyczną marihuaną uzależnia?
“Stosowanie medycznej marihuany może powodować uzależnienie”
Dowiedz się więcej na temat uzależnienia od konopi:
Czy uzależnienie od marihuany jest możliwe?
– Czym się różni medyczna marihuana od marihuany nielegalnej?
“Medyczna marihuana jest uprawiana w ściśle kontrolowanych warunkach oraz regularnie poddawana testom laboratoryjnym co pozwala na otrzymanie stałego stężenia substancji aktywnych, które w niekontrolowanych warunkach roślina konopi posiada różne.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak Twój organizm metabolizuje konopie?
– Jacy specjaliści przyjmują w Medicana?
“W Medicana przyjmują lekarze specjalizacji medycznych m.in neurologii, psychiatrii, gastrologii, ginekologii i anestezjologii.”
Zapoznaj się z listą naszych lekarzy:
– Czy terapia medyczną marihuaną uzależnia?
“Stosowanie medycznej marihuany może powodować uzależnienie”
Dowiedz się więcej na temat uzależnienia od konopi:
Czy uzależnienie od marihuany jest możliwe?
– Czym się różni medyczna marihuana od marihuany nielegalnej?
“Medyczna marihuana jest uprawiana w ściśle kontrolowanych warunkach oraz regularnie poddawana testom laboratoryjnym co pozwala na otrzymanie stałego stężenia substancji aktywnych, które w niekontrolowanych warunkach roślina konopi posiada różne.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak Twój organizm metabolizuje konopie?
– Jacy specjaliści przyjmują w Medicana?
“W Medicana przyjmują lekarze specjalizacji medycznych m.in neurologii, psychiatrii, gastrologii, ginekologii i anestezjologii.”
Zapoznaj się z listą naszych lekarzy:
– Czy terapia medyczną marihuaną uzależnia?
“Stosowanie medycznej marihuany może powodować uzależnienie”
Dowiedz się więcej na temat uzależnienia od konopi:
Czy uzależnienie od marihuany jest możliwe?
– Czym się różni medyczna marihuana od marihuany nielegalnej?
“Medyczna marihuana jest uprawiana w ściśle kontrolowanych warunkach oraz regularnie poddawana testom laboratoryjnym co pozwala na otrzymanie stałego stężenia substancji aktywnych, które w niekontrolowanych warunkach roślina konopi posiada różne.”
Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:
Jak Twój organizm metabolizuje konopie?
– Jacy specjaliści przyjmują w Medicana?
“W Medicana przyjmują lekarze specjalizacji medycznych m.in neurologii, psychiatrii, gastrologii, ginekologii i anestezjologii.”
Zapoznaj się z listą naszych lekarzy:
