Miastenia. Przyczyny, objawy, leczenie choroby

Miastenia to choroba objawiająca się wzmożoną podatnością mięśni na zmęczenie. Objawy w zależności od nasilenia mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, a w ciężkich przypadkach powodować nawet niewydolność oddechową.

Odpowiednie leczenie może złagodzić dolegliwości ale jednocześnie powodować skutki uboczne. Dlatego wielu pacjentów szuka dodatkowych terapii, a jedną z nich jest medyczna marihuana.

Czym jest miastenia?

Miastenia to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która charakteryzuje się ogólnym osłabieniem organizmu i nadmiernym zmęczeniem mięśni wskutek zaburzeń przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.

Nazywana również chorobą Erba-Goldflama, jest rzadkim schorzeniem występującym znacznie częściej u kobiet niż mężczyzn.

Rozwój miastenii zwykle jest powolny, ale w niektórych przypadkach rozpoczyna się ostro. Objawy mogą nasilić się z dnia na dzień utrudniając codzienne funkcjonowanie i zmniejszając komfort życia pacjentów.

Przyczyny choroby

Miastenia należy do chorób autoimmunologicznych, co oznacza, że organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym zdrowym komórkom. W tym przypadku, dochodzi do produkcji przeciwciał skierowanych przeciwko receptorom acetylocholinowym znajdujących się na włóknach mięśniowych.

Zablokowanie lub uszkodzenie włókien uniemożliwia przyłączenie się do nich neuroprzekaźników, co powoduje zaburzenia w przekazywaniu informacji pomiędzy nerwami a mięśniami i problemy z kurczliwością mięśni.

Jak dotąd, nie udało się ustalić w jaki sposób u pacjentów z miastenią dochodzi do rozwoju choroby, ale jedna z hipotez zakłada, że jest to spowodowane dysfunkcją grasicy, która odpowiada za produkcję komórek odpornościowych. 

Objawy miastenii

Najwcześniejsze objawy miastenii dotyczą oczu, a dokładniej powiek i zewnętrznych mięśni gałki ocznej. Występuje problem z opadaniem powiek, ich zaciśnięciem i podwójnym widzeniem.

Następnie pojawiają się problemy z mięśniami twarzy, gardła i krtani, co może powodować nieprawidłową mimikę twarzy, problemy z mową (zmiana natężenia lub wysokości dźwięków), gryzieniem i połykaniem.

Miastenia może również dotknąć mięśni karku (opadanie głowy), rąk i nóg. Skutkiem są problemy z poruszaniem się i wykonywaniem prostych czynności. W ciężkich przypadkach, choroba może osłabić również mięśnie oddechowe i doprowadzić do niewydolności oddechowej. 

Osoby chore na miastenie najlepiej czują się w godzinach porannych. W miarę upływu dnia zmęczenie mięśni nasila się, co negatywnie wpływa na sprawność i normalne funkcjonowanie. Z tego powodu, pacjenci najczęściej spędzają popołudnia i wieczory w domu na odpoczynku i regeneracji.

Leczenie miastenii

Leczenie miastenii dobiera się indywidualnie w zależności od nasilenia objawów, ogólnego stanu pacjenta oraz chorób współistniejących.

Zwykle terapią pierwszego wyboru są leki blokujące acetylocholinoesterazę, czyli enzym rozkładający acetylocholinę. Istotne znaczenie odgrywa dawka leku, ponieważ jego przedawkowanie może doprowadzić do tzw. przełomu cholinergicznego, który zaostrza objawy choroby.

W przypadku braku skuteczności kuracji objawowej włącza się glikokortykosteroidy i leczenie immunosupresyjne (np. azatiopryna, takrolimus). W niektórych przypadkach, jeśli pacjent posiada grasicę (narząd zanikający), usuwa się ją chirurgicznie. Zabieg powoduje ustąpienie dolegliwości i poprawę stanu zdrowia.

Warto wiedzieć, że całkowite wyleczenie miastenii nie jest możliwe, gdyż nawet po uzyskaniu remisji choroba może powrócić.

Wielu pacjentów szuka dodatkowych terapii, które pomagają łagodzić objawy choroby, a przy tym nie powodują tak nieprzyjemnych działań niepożądanych jak standardowe leczenie. Zalicza się do nich między innymi:

• zwiększona podatność na infekcje
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe (w tym wystąpienie chorób zapalnych jelit)
• nadmierne łzawienie
• nadprodukcję śliny
• problemy z oddawaniem moczu

Miastenia a konopie indyjskie – leczenie medyczną marihuaną

Lecznicze właściwości marihuany, która pochodzi z konopi siewnych lub indyjskich, mogą zostać wykorzystane przez organizm dzięki układowi endokannabinoidowemu, który jest podstawowym układem ludzkiego ciała. Układ endokannabinoidowy składa się m.in. z receptorów, które są rozsiane po całym ciele (m.in. w układzie pokarmowym, oddechowym, nerwowym) oraz wytwarzanych wewnątrz endokannabinoidów.

Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie równowagi organizmu, a każda choroba oznacza jej zaburzenie. Układ endokannabinoidowy można stymulować poprzez stosowanie konopi indyjskich.

Dwa główne kannabinoidy zawarte w marihuanie, takie jak kannabidiol (CBD) i 9-tetrahydrokannabinol (THC), dzięki podobnej budowie do receptorów mogą łączyć się z układem i modulować jego działanie.

W przypadku miastenii, marihuana medyczna może pomóc m.in. poprzez regulację aktywności układu nerwowego. THC wiąże się głównie z receptorami CB1, które występują w mózgu i układzie nerwowym, a CBD wpływa na receptory CB2, które są skoncentrowane w układzie odpornościowym.   

Medyczna marihuana a miastenia

W badaniach wykazano, że dwa główne kannabinoidy, czyli CBD i THC, pochodzące z odmian medycznej marihuany, mogą hamować acetylocholinoesterazę (enzym rozkładający acetylocholinę), co pozwala acetylocholinie na dłuższą interakcję z jej receptorem, a to w konsekwencji może pomóc odblokować receptor odpowiedzialny za skurcz mięśni.

Ponadto THC dzięki zdolności do wiązania się z receptorami CB1 wpływa na modulację neuroprzekaźników, w tym acetylocholiny. W jednym z badań wykazano, że THC zwiększa jej poziom w kilku różnych obszarach mózgu, co może pomóc w przywróceniu prawidłowego przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego.

Zarówno kannabidiol jak i 9-tetrahydrokannabinol wykazują działanie rozluźniające mięśnie oraz łagodzące stres i zmniejszające ból, co korzystnie wpływa na funkcjonowanie osób chorych. Ponadto wykazują działanie przeciwzapalne i posiadają zdolność zmniejszania nudności.

Marihuana dobrze radzi sobie również z objawami depresji, takimi jak smutek, brak radości, zaburzenia snu, utrata apetytu czy myśli samobójcze, które dość często występują u pacjentów z chorobami przewlekłymi, a jedną z nich jest właśnie miastenia. Kolejną zaletą konopi indyjskich jest fakt, że pozwalają zmniejszyć ilość przyjmowanych leków np. przeciwbólowych czy glikokortykosteroidów, co pozwala uniknąć nieprzyjemnych działań niepożądanych. 

Podsumowanie

Marihuana medyczna wykazuje szereg właściwości leczniczych, które mogą być wykorzystane w łagodzeniu objawów miastenii, takich jak zmniejszenie sztywności i napięcia mięśni. Ponadto marihuanę medyczną można stosować aby zmniejszyć dolegliwości bólowe zaburzenia snu i poprawić ogólne funkcjonowanie pacjentów.

Niestety medyczną marihuanę nie wpisano jak dotąd do wykazu podstawowych terapii, co oznacza, że można z niej skorzystać po wyczerpaniu podstawowych sposobów leczenia.