Grafika, białe tło z czarnym napisem Czym jest układ endokannabinoidowy? i logo Medicana Centrum Terapii Medyczna Marihuana w lewym dolnym rogu.
Medyczna Marihuana

Co to jest i jak działa układ endokannabinoidowy?

Publikacja: 14 stycznia, 2021

Działanie i rola układu endokannabinoidowego. Konopie a układ endokannabinoidowy. Dowiedz się jak medyczna marihuana wpływa na układ endokannabinoidowy.

Układ endokannabinoidowy (ang. Endocannabinoid system – ESC) został odkryty dopiero w 1988 roku, dlatego tak mało osób wie o jego istnieniu. Składa się z wielu receptorów, które rozsiane są po całym organizmie. Jego prawidłowe funkcjonowanie wpływa na zachowanie równowagi organizmu, czyli homeostazy, która dotyczy każdej reakcji i procesu zachodzącego w naszym organizmie. 

Układ endokannabinoidowy – odkrycie

Układ endokannabinoidowy został odkryty w ciele człowieka w 1992 roku. Naukowcy zastanawiając się jak kannabinoidy (THC, CBD) oddziaływują na organizm człowieka odkryli część jego receptorów. Pomimo odgrywania istotnej roli w organizmie, dopiero w obecnych czasach zaczyna się rozumieć jak działa i jak ważny jest dla prawidłowego funkcjonowania ciała.

Dotychczas, istnieje ponad 10 000 badań naukowych poruszających temat ECS, a z roku na rok z pewnością będzie ich przybywać. 

Czym jest układ endokannabinoidowy?

Układ endokannabinoidowy rozsiany jest po całym organizmie, a jego receptory możemy znaleźć m.in. w mózgu, płucach, kościach, przewodzie pokarmowym, mięśniach szkieletowych, układzie rozrodczym oraz układzie nerwowym. Należy do podstawowych układów fizjologicznych i pełni rolę równie ważną jak układ oddechowy czy pokarmowy. 

W skład układu endokannabinoidowego wchodzą: 

  • Receptory kannabinoidowe – to białka błony komórkowej. Jak dotąd wyróżniamy dwa rodzaje receptorów CB1 oraz CB2, które znajdują się na powierzchni komórek. Receptory CB1 znajdują się przede wszystkim w mózgu, a dokładnie w podwzgórzu i ciele migdałowatym. Te obszary mózgu odpowiadają za kontrolę apetytu oraz pamięć i przetwarzanie emocji. Ponadto receptory CB1 znajdują się również w ośrodkowym układzie nerwowym (w zakończeniach nerwowych), gdzie odpowiadają za odczuwanie bólu. Receptory CB2 znajdują się głównie w układzie immunologicznym. Aktywacja tych receptorów rozpoczyna stymulację w komórkach układu odpornościowego do walki ze stanami zapalnymi oraz zapoczątkowuje inne działania immunologiczne. Ten rodzaj receptorów znajduje się również w obwodowym układzie nerwowym. 
  • Endokannabinoidy – to małe cząsteczki, które są neurotransmiterami odpowiedzialnymi za aktywację receptorów kannabinoidowych. Wyróżnia się dwa endokannabinoidy, które są naturalnie produkowane przez organizm – Anandamid (tzw. AEA) oraz 2-Arachidonyloglicerol (2-AG). 
  • Enzymy metaboliczne – enzymy odpowiadają za niszczenie endokannabinoidów w momencie wykorzystania ich przez organizm. Wyróżniamy dwa enzymy metaboliczne: FAAH i MAGL. Pierwszy odpowiada za rozpad Anandamidu, a drugi za rozkład 2-Arachidonyloglicerolu.

Działanie układu endokannabinoidowego

Układ endokannabinoidowy reguluje prawie wszystkie procesy zachodzące w ludzkim organizmie. Wpływa m.in. na apetyt, sen, metabolizm, pamięć, funkcje rozrodcze, funkcje sercowo-naczyniowe czy odpowiedź immunologiczną.

System endokannabinoidowy uruchamia się w momencie braku równowagi np. podczas gorączki czy zaburzeń snu. W takim przypadku produkuje endokannabinoidy, które pomagają organizmowi wrócić do stanu homeostazy. W każdej ludzkiej tkance układ ten realizuje różne zadania, ale wszystkie z nich prowadzą do osiągnięcia samoregulacji procesów biologicznych. 

Konopie a układ endokannabinoidowy

Konopie zawierają fitokannabinoidy, czyli naturalne substancje, które posiadają zbliżoną budowę do kannabinoidów produkowanych przez ludzki organizm.

Wyróżnia się ponad 100 fitokannabinoidów zawartych w konopiach, ale popularne są tylko trzy:

  • delta-9-tetrahydrocannabinol – znany jako THC, wykazuje właściwości psychoaktywne
  • cannabidiol – znany pod nazwą CBD, nie ma właściwości psychoaktywnych
  • kannabigerol – potocznie nazywany CBG, nie ma działania psychoaktywnego

THC budową przypomina anandamid, czyli jeden z endokannabinoidów produkowanych przez układ endokannabinoidowy, który łączy się z receptorami CB1 i CB2. Dostarczając tę substancję z konopi do organizmu, mózg dostaje informację, że ECS rozpoczyna wytwarzać duże ilości anandamidu. Powoduje on m.in. rozluźnienie, poprawę apetytu czy zmniejszenie dolegliwości bólowych.

Natomiast CBD odpowiada za stymulowanie układu endokannabinoidowego do produkcji większej ilości kannabinoidów, receptorów CB2 znajdujących się w układzie odpornościowym oraz potęguje działanie pozostałych związków występujących w konopiach.

Cannabidiol blokuje również enzym metaboliczny FAAH, który jest odpowiedzialny za rozpad anandamidu, dzięki czemu podnosi się poziom endokannabinoidu w organizmie. Ponadto CBD zmniejsza efekt psychoaktywny THC.

Kannabigerol występuje w postaci kwasu kannabigerolowego (CBGA), z którego pod wpływem temperatury podczas procesu wzrostu powstaje CBD i THC. To sprawia, że wykazuje on podobne działanie do pozostałych fitokannabinoidów łącząc się z receptorami układu endokannabinoidowego. 

Medyczna marihuana a układ odpornościowy

Większość chorób związanych jest z zaburzeniami stanu równowagi organizmu oraz nieprawidłową komunikacją między receptorami układu endokannabinoidowego. Dla ludzkiego organizmu nie ma większego znaczenia czy kannabinoidy są naturalnie wytwarzane przez organizm czy pochodzą z roślin, ponieważ najważniejsze jest przywrócenie równowagi organizmu.

W momencie stosowania medycznej marihuany, kannabinoidy zawarte w konopiach łączą się z receptorami CB1 i CB2, aktywując do działania układ odpornościowy i przywracając prawidłową harmonię organizmu. Jest to możliwe tylko przy odpowiedniej dawce fitokannabinoidów. 

Stosowanie medycznej marihuany może spowolnić lub nawet zatrzymać postęp choroby, a na pewno poradzi sobie z objawami wielu schorzeń m.in. nieswoistego zapalenia jelit, choroby Parkinsona, czy depresji. 

Niedobór endokannabinoidów

Kilkanaście lat temu dr. Ethan Russo opublikował badanie na podstawie którego stwierdził, że zbyt niski poziom endokannabinoidów może być przyczyną migreny, zespołu jelita drażliwego oraz innych chorób opornych na leczenie.

Ma to związek z podobieństwem między mechanizmami tych chorób. Wciąż trwają badania mające potwierdzić tę zależność, jednak już teraz, ta jednostka chorobowa nazywana jest klinicznym niedoborem endokannabinoidów, w skrócie CECD.

Pytania naszych czytelników

– Czy dzieci mogą zostać poddani leczeniu medyczną marihuaną?

"Dzieci mogą zostać poddani terapii medyczną marihuaną oraz kannabinoidami tylko i wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza."

– Czy medyczna marihuana powoduje problemy z koncentracją?

"Medyczna marihuana może powodować problemy z koncentracją."

Dowiedz się więcej o medycznej marihuanie:

Co to jest medyczna marihuana?

left arrow right arrow

Zadaj swoje pytanie,