Grafika na białym tle napis: Jak Twój organizm metabolizuje konopie? i logo Medicana Centrum Terapii Medyczna Marihuana w lewym dolnym rogu.
Dla pacjentów

Jak organizm metabolizuje konopie?

Publikacja: 6 października, 2021

W ciągu pięciu dni od spożycia medycznej marihuany 80-90 proc. kannabinoidów z konopi opuszcza organizm. Pozostałe metabolizują się stopniowo do 67 dni.

Substancje lecznicze są trawione głównie przez wątrobę. Co ciekawe, po zażyciu konopi w naszym organizmie powstają nowe związki chemiczne, często o bardziej złożonej budowie niż pierwotna. Dopiero w takiej formie jesteśmy w stanie czerpać korzyści z ich leczniczych właściwości. Jakie inne tajemnice kryje metabolizm konopi?

Etapy metabolizmu konopi

Nie tylko wątroba bierze udział w metabolizmie leków, chociaż zdecydowanie odgrywa w nim kluczową rolę. Poszczególne etapy procesu odbywają się we wszystkich tkankach w ciele człowieka. Podobnie wygląda to w przypadku konopi. 

  • Etap pierwszy. Enzymy zwane oksydacyjnymi inicjują proces metabolizmu, poprzez dodanie do składników leku cząsteczki tlenu. Czasem w tej fazie powstają już związki przeznaczone do wyeliminowania z organizmu, jednak stanowią one niewielką część metabolitów.
  • Etap drugi. Zmodyfikowane związki przechodzą przez następną serię reakcji chemicznych, w wyniku których przyłączają się do nich kolejne cząsteczki. W tej fazie biorą udział enzymy transferazy lub UGT. Sprawiają one, że metabolizowane substancje mogą rozpuścić się w wodzie i opuścić organizm wraz z moczem.

W jaki sposób kannabinoidy stają się aktywne w ciele?

Mimo że wyroby z konopi mają na opakowaniach oznaczone stężenie THC i CBD, w rzeczywistości zawierają ich prekursory w formie kwasów. W przypadku suszu dopiero po podgrzaniu wytwarzane są substancje aktywne, zwane “postacią neutralną”. 

Chociaż prekursory THC-A i CBD-A podzielają niektóre z leczniczych właściwości, różnią się w działaniu od docelowych kannabinoidów. Przykładowo, THC-A posiada działanie przeciwzapalne, neuroprotekcyjne i przeciwnowotworowe, nie wywołuje jednak odurzenia charakterystycznego dla THC. Wynika to z mniejszego dostępu THC-A do ośrodkowego układu nerwowego, ze względu na obecność grupy karboksylowej oraz prawdopodobną niezdolność do przekształcenia się w THC wewnątrz żywego organizmu.

W związku z tym THC-A w przyszłości może okazać się bardziej pożądanym składnikiem medycznej marihuany, niż tetrahydrokannabinol.

Dekarboksylacja

Proces aktywacji substancji leczniczych nazywany jest dekarboksylacją. Odbywa się zazwyczaj podczas palenia lub waporyzacji, czyli podgrzewania suszu konopnego. Jednak należy pamiętać, że również wpływ światła i utlenianie inicjuje przemiany związków kannabinoidowych, co jest wskazówką dotyczącą przechowywania produktów konopnych. Efektem dekarboksylacji jest powstanie aktywnej formy kannabinoidu, np. THC lub CBD. W niektórych schorzeniach kwasowe postaci tych substancji mogą okazać się bardziej korzystne dla pacjentów/ek, jednak z założenia neutralne formy mają więcej efektów leczniczych. 

metabolizm

Forma doustna

W przypadku zażywania marihuany w formie doustnej, również konieczne jest przeprowadzenie procesu dekarboksylacji w celu zneutralizowania kwasowych postaci THC i CBD. Pominięcie tego etapu sprawia, że spożywanie nie powoduje efektu psychoaktywnego. Poniekąd jest to pożądaną właściwością, ale często ma również wpływ na ograniczenie leczniczego działania marihuany. Należy również pamiętać, że kwasowa postać kannabinoidów jest mocno niestabilna. 

Świadomość tych różnic ma znaczenie podczas dobierania odpowiedniego produktu konopnego dla siebie. Należy wziąć pod uwagę planowany sposób przyjmowania medycznej marihuany, ponieważ jest on ściśle związany z możliwymi do uzyskania efektami. Jeżeli nie masz zamiaru jej podgrzewać, będziesz spożywać substancje wymienione w liście składników – czyli często nieaktywne formy kannabinoidów.

Forma podania a działanie

Przykładowo, w nalewce występuje kwasowa forma kannabinoidu, więc spożywana bezpośrednio nie będzie miała działania psychoaktywnego, za to będzie wykazywać silne właściwości przeciwzapalne. Z kolei po podgrzaniu kwas THC-A przekształci się w THC, co spowoduje działanie psychoaktywne i szereg efektów leczniczych.  Różny może być także sposób, w jaki organizm przeprowadza metabolizm konopi.

Rozważając palenie lub waporyzację, dobrze jest wziąć pod uwagę działanie temperatury na terpeny. Terpeny to substancje odpowiedzialne głównie za smak i zapach suszu, mają też właściwości relaksujące i uspokajające. Te substancje mają niższą temperaturę parowania niż kannabinoidy, działają tylko do temperatury 200°C.

Metabolizm konopi krok po kroku 

Aktywne kannabinoidy zostają wchłonięte do krwioobiegu, a nadmiar magazynowany w komórkach tłuszczowych.

Serce pompuje krew do wątroby, która odgrywa główną rolę w metabolizowaniu kannabinoidów konopnych.

Inne tkanki oraz organy (m.in. mózg, jelita czy płuca) również biorą udział w procesie metabolizacji konopi. Często ich udział w metabolizmie zwiększa się w momencie wystąpienia chorób wątroby. 

Efektem końcowym przemiany są metabolity, które różnią się między sobą w zależności od miejsca przebiegu procesu. W przewodzie pokarmowym mają miejsce reakcje hydrolizy (wymiana składników pomiędzy wodą i rozpuszczoną w niej substancją), z kolei w płucach odbywa się hydroksylacja, czyli dodawanie cząsteczek wody do związków kannabinoidowych.

Całkowity metabolizm kannabinoidów konopi dzieli się na dwie poniższe fazy:

Faza 1: utworzenie 11-OH-THC

W tej fazie do poszczególnych związków przyczepiają się cząsteczki tlenu i wody. W przypadku THC prowadzi to do powstania 11-OH-THC, czyli związku odpowiadającego za uspokajające i psychoaktywne działanie tego kannabinoidu.

Co ciekawe, w badaniach stwierdzono niższy poziom 11-OH-THC u osób palących marihuanę niż spożywających ją w formie doustnej. Dzieje się tak, ponieważ większa część THC dociera do wątroby z układu pokarmowego niż oddechowego.

Metabolity konopi wykrywane są w testach na obecność narkotyków

Wskutek dalszego działania enzymów powstaje THC-COOH, który jest jednym z końcowych produktów przemiany konopi. Zazwyczaj po ok. 30-45 minutach od palenia/waporyzacji stężenie tego związku we krwi zaczyna być wyższe niż THC. Jest to moment, w którym kannabinoid jest metabolizowany do produktów, które nie mogą być już w żaden sposób wykorzystane w organizmie. Właśnie THC-COOH wykrywa się w moczu przez testy narkotykowe. 

W przypadku innych kannabinoidów metabolizm przebiega podobnie. Jednak duża część zażytej dawki CBD przechodzi przez system w postaci niezmienionej i jest wydalana wraz z kałem. Dodatkowo, kannabidiol (CBD) może w niewielkim stopniu opóźniać proces przetwarzania THC w kolejne związki.

Grafika, na białym tle napis "Metabolizm THC”, sylwetka człowieka z opisem procesu: 1. Susz medycznej marihuany zawiera THCa, 2. THCa poddane działaniu temperatury, zmienia się w THC, które trafia do krwiobiegu, 3. Enzymy wątrobowe metabolizują THC przekształcając je w 11-OH-THC 4. Metabolizowane 11-OH-THC przekształca się w THC-COOH, 5. Nieaktywnym metabolit THC-COOH wydalany jest wraz z moczem. Zielone logo medicana w lewym dolnym rogu.

Różnice genetyczne w metabolizmie konopi

Interesujący jest również fakt, że proces metabolizowania kannabinoidów różni się u poszczególnych osób ze względu na czynniki genetyczne. Niektórzy ludzie metabolizują CBD i THC dłużej niż inni lub stężenia kannabinoidów w ich krwi są większe. Przez to dłuższy jest również czas odczuwania efektu psychoaktywnego konopi oraz ryzyko wykrycia narkotyku w testach z moczu.

Zapraszamy do lektury artykułu o różnicach w działaniu konopi ze względu na płeć osoby przyjmującej:
Marihuana wpływa inaczej na kobiety i mężczyzn.

Faza 2: wydalanie konopi z organizmu 

Druga faza skupia się na przygotowaniu niepotrzebnych związków chemicznych do opuszczenia organizmu. W tym celu do THC-COOH dodawana jest cząsteczka glukuronidu, co czyni substancję łatwiejszą do wydalenia w moczu i kale. 

  • W ciągu pięciu dni od spożycia medycznej marihuany 80-90 proc. kannabinoidów opuszcza organizm – 65 proc. z kałem, a 20 proc. z moczem.
  • Część metabolitów konopi pozostaje w tkankach i jest uwalniana stopniowo. Dlatego zdarza się, że THC jest czasem wykrywane po kilku tygodniach od zażycia. Niektóre z metabolitów utrzymują się w tkankach aż do 67 dni!

Aktywne składniki medycznej marihuany przechodzą długą drogę od momentu zażycia do wydalenia z organizmu. W międzyczasie przekształcają się z jednego związku chemicznego w inny, a końcowy metabolit nie ma wiele wspólnego z początkową substancją. Cały proces przemian i metabolizacji konopi umożliwia naszemu organizmowi czerpanie korzyści z kannabinoidów oraz zapobiega ich nagromadzeniu w tkankach. To czyni konopie bezpieczną substancją leczniczą o wielu właściwościach.

Pytania naszych czytelników

– Co to jest waporyzacja?

"Waporyzacja to medyczny sposób przyjmowania np. suszu marihuany. To bezdymna inhalacja polegająca na użyciu specjalistycznego urządzenia, które podgrzewa susz do określonej temperatury pozwalając w ten sposób na aktywację substancji znajdujących się na suszu. Nie wytwarzając przy tym substancji smolistych."

Przeczytaj więcej na ten temat:

Jak stosować medyczną marihuanę?

– Czy dzieci mogą zostać poddani leczeniu medyczną marihuaną?

"Dzieci mogą zostać poddani terapii medyczną marihuaną oraz kannabinoidami tylko i wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza."

left arrow right arrow

Zadaj swoje pytanie,